Journal №3 (31) vol. 1 / 2020|KELM

UZASADNIENIE KULTUROWYCH PODSTAW TREŚCI SZKOLNEJ EDUKACJI LITERACKIEJ: ZASADY METODOLOGICZNE

Nataliia Hohol

kandydat nauk pedagogicznych, docent, doktorant Wydziału Historii i Filozofii Edukacji
Instytut Pedagogiki
Narodowa Akademia Nauk Pedagogicznych Ukrainy (Kijów, Ukraina)

ORCID ID: 0000-0003-0780-6237

Anotation. Artykuł określa badawcze zasady metodologiczne uzasadnienia kulturowych podstaw treści szkolnej edukacji literackiej w kontekście historyczno-pedagogicznym: dialektyczną, historyzmu, jedności logicznej i historycznej, systematyczności, obiektywizmu, wszechstronności, analizy merytorycznej, następstwa (ciągłości). Udowodniono, że określenie kulturowych podstaw treści szkolnej edukacji literackiej odbywa się na podstawie systemowej analizy dokumentów normatywnych, literatury edukacyjnej i metodycznej, licznych źródeł, które przedstawiają informacje o genezie szkolnej edukacji literackiej na podstawie podejścia kulturoznawczego. Podkreślono, że stosowanie wspomnianych zasad metodologicznych umożliwia genezę pedagogicznych i metodycznych pomysłów naukowców dotyczących wspomnianego problemu w wymiarze historyczno-pedagogicznym. Podsumowano, że konstruktywne i krytyczne zrozumienie historycznych i pedagogicznych źródeł wybranego przez nas problemu powoduje potrzebę wykorzystania produktywnych osiągnięć teoretycznych i metodycznych naukowców do skutecznego rozwoju współczesnej teorii i praktyki nauczania literatury na podstawie podejścia kulturoznawczego w instytucjach ogólnego szkolnictwa średniego.
Keywords: Artykuł określa badawcze zasady metodologiczne uzasadnienia kulturowych podstaw treści szkolnej edukacji literackiej w kontekście historyczno-pedagogicznym: dialektyczną, historyzmu, jedności logicznej i historycznej, systematyczności, obiektywizmu, wszechstronności, analizy merytorycznej, następstwa (ciągłości). Udowodniono, że określenie kulturowych podstaw treści szkolnej edukacji literackiej odbywa się na podstawie systemowej analizy dokumentów normatywnych, literatury edukacyjnej i metodycznej, licznych źródeł, które przedstawiają informacje o genezie szkolnej edukacji literackiej na podstawie podejścia kulturoznawczego. Podkreślono, że stosowanie wspomnianych zasad metodologicznych umożliwia genezę pedagogicznych i metodycznych pomysłów naukowców dotyczących wspomnianego problemu w wymiarze historyczno-pedagogicznym. Podsumowano, że konstruktywne i krytyczne zrozumienie historycznych i pedagogicznych źródeł wybranego przez nas problemu powoduje potrzebę wykorzystania produktywnych osiągnięć teoretycznych i metodycznych naukowców do skutecznego rozwoju współczesnej teorii i praktyki nauczania literatury na podstawie podejścia kulturoznawczego w instytucjach ogólnego szkolnictwa średniego.

SZKOLENIE MEDYCZNE MAGISTRÓW NA GŁÓWNYCH UNIWERSYTETACH W CHINACH

Oksana Dudina

kandydat nauk pedagogicznych, wykładowca Katedry Języków i Nauk Humanistycznych nr 2
Doniecki Narodowy Uniwersytet Medyczny (Łyman, obwód doniecki, Ukraina)

ORCID ID: 0000-0003-0405-5837

Anotation. W artykule naukowym przeprowadzono systemową analizę prac pedagogicznych i naukowometodologicznych krajowych i zagranicznych naukowców w zakresie szkolenia specjalistów w dziedzinie medycyny nagłównych uniwersytetach w Chinach i określono teoretyczne podstawy takiego szkolenia, w szczególności treść i cechy zawodowego szkolenia medycznego magistrów. W badaniu scharakteryzowano organizację szkoleń magisterskich w dziedzinie medycyny w chińskich uczelniach, w szczególności strukturę nauczania i szkolenia specjalistów w dziedzinie medycyny. Szkolenie medyczne magistrów w ChRL ma cel, który jest realizowany w treści kształcenia – rozwój kompetencji zawodowych, umiejętność zastosowania zaawansowanego doświadczenia medycznego podczas aktywności zawodowej. Przeanalizowano programy nauczania chińskich uczelni w zakresie szkolenia magisterskiego w dziedzinie medycyny i ustalono, że składają się one z trzech bloków: podstawowej edukacji medycznej, klinicznej edukacji medycznej, ponadprogramowych kursów podstawowych nauk i edukacji klinicznej oraz szkolenia stażowego. Artykuł teoretycznie uzasadnia podstawowe cechy strukturalne akademickiego szkolenia magisterskiego z medycyny na zaawansowanych uniwersytetach w Chinach i podsumowuje doświadczenie w zawodowym szkoleniu magisterskim w dziedzinie medycyny, ujawniając szeroki zakres dyscyplin szkoleniowych i specyficzne cechy uniwersyteckich programów szkolenia lekarzy na poziomie magisterskim.
Keywords: W artykule naukowym przeprowadzono systemową analizę prac pedagogicznych i naukowometodologicznych krajowych i zagranicznych naukowców w zakresie szkolenia specjalistów w dziedzinie medycyny nagłównych uniwersytetach w Chinach i określono teoretyczne podstawy takiego szkolenia, w szczególności treść i cechy zawodowego szkolenia medycznego magistrów. W badaniu scharakteryzowano organizację szkoleń magisterskich w dziedzinie medycyny w chińskich uczelniach, w szczególności strukturę nauczania i szkolenia specjalistów w dziedzinie medycyny. Szkolenie medyczne magistrów w ChRL ma cel, który jest realizowany w treści kształcenia – rozwój kompetencji zawodowych, umiejętność zastosowania zaawansowanego doświadczenia medycznego podczas aktywności zawodowej. Przeanalizowano programy nauczania chińskich uczelni w zakresie szkolenia magisterskiego w dziedzinie medycyny i ustalono, że składają się one z trzech bloków: podstawowej edukacji medycznej, klinicznej edukacji medycznej, ponadprogramowych kursów podstawowych nauk i edukacji klinicznej oraz szkolenia stażowego. Artykuł teoretycznie uzasadnia podstawowe cechy strukturalne akademickiego szkolenia magisterskiego z medycyny na zaawansowanych uniwersytetach w Chinach i podsumowuje doświadczenie w zawodowym szkoleniu magisterskim w dziedzinie medycyny, ujawniając szeroki zakres dyscyplin szkoleniowych i specyficzne cechy uniwersyteckich programów szkolenia lekarzy na poziomie magisterskim.

ROZWÓJ DZIAŁALNOŚCI INNOWACYJNEJ W AMERYKAŃSKICH UCZELNIACH MEDYCZNYCH (1914-1980): KRÓTKI PRZEGLĄD

Alla Kulichenko

kandydat nauk pedagogicznych, docent, docent Katedry Języków Obcych Zaporoskiego Państwowego Uniwersytetu Medycznego (Zaporoże, Ukraina), doktorant Katedry Pedagogiki
Sumskiego Państwowego Uniwersytetu Pedagogicznego imienia A.S. Makarenki (Sumy, Ukraina)

ORCID ID: 0000-0003-1469-3816

Anotation. W XX wieku dzięki intensywnemu rozwojowi działalności innowacyjnej USA stały się światowym liderem w dziedzinie edukacji medycznej, której doświadczenie jest istotne teraz, w XXI wieku. Metody badawcze obejmują analizę, syntezę, systematyzację, syntezę źródeł naukowych i pedagogicznych z różnych lat XX i XXI wieku, a także metodę rekonstrukcji pedagogicznej i metodę problematyczną i chronologiczną. Wydarzenia historyczne, nastroje społeczne i wyzwania, stany gospodarcze i polityczne wskazywały amerykańskim nauczycielom i naukowcom na priorytetowy kierunek rozwoju działalności innowacyjnej: okres studiów (1914–1939) – obowiązkowe przyjęcie na staż; pojawienie się rezydentury; hamowanie badań z powodu niewystarczającego ich finansowania – w latach 30. – połączenie edukacji i badań; okres badań (1939-1965) – zwiększenie uwagi na zdrowie psychiczne, poprzez wydarzenia wojskowe pozwalając kobietom dołączyć do szkół medycznych, skrócenie okresu studiów z 4 do 3 lat, skrócenie okresu stażu i rezydentury, przyznanie grantów na badania podstawowe, pojawienie się badań biomedycznych, opracowanie programu nauczania, którego podstawą było badanie narządów i układów ludzkiego ciała, przedkliniczne wydziały stały się wydziałami nauk podstawowych, pojawienie się terminu „multiversity”, zwiększenie liczby badań doktorskich w celu uzyskania stopnia doktora, krótkotrwała niezależność uczelni medycznych od uniwersytetów; okres opieki zdrowotnej (1965–1980) – pojawienie się długotrwałych w historii Ameryki społecznych – Medicare (program ubezpieczenia zdrowotnego dla osób starszych) i Medicaid (program skierowany do ubogich i prowadzony przez USA), pojawienie się nowej specjalności – praktyki rodzinnej, rozwój medycyny rodzinnej, program szkolenia przyszłych lekarzy, którzy staną się kompetentnymi praktykami podstawowej opieki zdrowotnej na obszarach wiejskich, opracowanie i wdrożenie programu nauczania „Nowa droga”. Perspektywami dalszych badań będą relacje z działalności innowacyjnej uczelni medycznych amerykańskich uniwersytetów końca XX – początku XXI w.
Keywords: W XX wieku dzięki intensywnemu rozwojowi działalności innowacyjnej USA stały się światowym liderem w dziedzinie edukacji medycznej, której doświadczenie jest istotne teraz, w XXI wieku. Metody badawcze obejmują analizę, syntezę, systematyzację, syntezę źródeł naukowych i pedagogicznych z różnych lat XX i XXI wieku, a także metodę rekonstrukcji pedagogicznej i metodę problematyczną i chronologiczną. Wydarzenia historyczne, nastroje społeczne i wyzwania, stany gospodarcze i polityczne wskazywały amerykańskim nauczycielom i naukowcom na priorytetowy kierunek rozwoju działalności innowacyjnej: okres studiów (1914–1939) – obowiązkowe przyjęcie na staż; pojawienie się rezydentury; hamowanie badań z powodu niewystarczającego ich finansowania – w latach 30. – połączenie edukacji i badań; okres badań (1939-1965) – zwiększenie uwagi na zdrowie psychiczne, poprzez wydarzenia wojskowe pozwalając kobietom dołączyć do szkół medycznych, skrócenie okresu studiów z 4 do 3 lat, skrócenie okresu stażu i rezydentury, przyznanie grantów na badania podstawowe, pojawienie się badań biomedycznych, opracowanie programu nauczania, którego podstawą było badanie narządów i układów ludzkiego ciała, przedkliniczne wydziały stały się wydziałami nauk podstawowych, pojawienie się terminu „multiversity”, zwiększenie liczby badań doktorskich w celu uzyskania stopnia doktora, krótkotrwała niezależność uczelni medycznych od uniwersytetów; okres opieki zdrowotnej (1965–1980) – pojawienie się długotrwałych w historii Ameryki społecznych – Medicare (program ubezpieczenia zdrowotnego dla osób starszych) i Medicaid (program skierowany do ubogich i prowadzony przez USA), pojawienie się nowej specjalności – praktyki rodzinnej, rozwój medycyny rodzinnej, program szkolenia przyszłych lekarzy, którzy staną się kompetentnymi praktykami podstawowej opieki zdrowotnej na obszarach wiejskich, opracowanie i wdrożenie programu nauczania „Nowa droga”. Perspektywami dalszych badań będą relacje z działalności innowacyjnej uczelni medycznych amerykańskich uniwersytetów końca XX – początku XXI w.

MODEL KSZTAŁTOWANIA KOMPETENCJI ARTETERAPEUTYCZNYCH PRZYSZŁYCH NAUCZYCIELI SZTUKI MUZYCZNEJ

Erika Kutsyn

starszy wykładowca Katedry Teorii i Metodyki Edukacji Muzycznej
Mukaczewskiego Uniwersytetu Państwowego (Mukaczewo, obwód zakarpacki, Ukraina)

ORCID ID: 0000-0002-1901-7422

Anotation. W artykule dokonano analizy opinii naukowców dotyczących kształtowania modelu kompetencji arteterapeutycznych u kandydatów na studia wyższe o specjalności 014.13 Wykształcenie średnie (Sztuka Muzyczna). Termin „artherapia” (art therapy – uzdrowienie przez sztukę) oznacza uzdrowienie poprzez kreatywność w celu wyrażenia przez człowieka swojego stanu psycho-emocjonalnego. Kwestia stosowania arteterapii na lekcjach sztuki muzycznej jest dość skutecznym mechanizmem dostosowywania uczniów do uspokojenia, relaksu, odpoczynku i przejścia stanu z nerwowego do spokojnego. W artykule zaproponowano koncepcyjne przepisy dotyczące kształtowania kompetencji arteterapeutycznych przyszłych nauczycieli sztuki muzycznej na etapach kształcenia kandydatów na uzyskanie wykształcenia wyższego. Aby skutecznie uczyć się, współcześni nauczyciele muszą korzystać z najnowszych narzędzi pracy. Biorąc pod uwagę duże obciążenie stanem psycho-emocjonalnym współczesnych uczniów, warto już teraz przetestować metody arterapeutyczne w praktyce.
Keywords: W artykule dokonano analizy opinii naukowców dotyczących kształtowania modelu kompetencji arteterapeutycznych u kandydatów na studia wyższe o specjalności 014.13 Wykształcenie średnie (Sztuka Muzyczna). Termin „artherapia” (art therapy – uzdrowienie przez sztukę) oznacza uzdrowienie poprzez kreatywność w celu wyrażenia przez człowieka swojego stanu psycho-emocjonalnego. Kwestia stosowania arteterapii na lekcjach sztuki muzycznej jest dość skutecznym mechanizmem dostosowywania uczniów do uspokojenia, relaksu, odpoczynku i przejścia stanu z nerwowego do spokojnego. W artykule zaproponowano koncepcyjne przepisy dotyczące kształtowania kompetencji arteterapeutycznych przyszłych nauczycieli sztuki muzycznej na etapach kształcenia kandydatów na uzyskanie wykształcenia wyższego. Aby skutecznie uczyć się, współcześni nauczyciele muszą korzystać z najnowszych narzędzi pracy. Biorąc pod uwagę duże obciążenie stanem psycho-emocjonalnym współczesnych uczniów, warto już teraz przetestować metody arterapeutyczne w praktyce.

CECHY KOMUNIKACJI WYCHOWAWCY PRZEDSZKOLA Z DZIEĆMI OSÓB WEWNĘTRZNIE PRZESIEDLONYCH

Mariana Nezamai

aspirant Katedry Teorii i Metodyki Edukacji Przedszkolnej i Specjalnej
Podkarpackiego Uniwersytetu Narodowego im. Wasyla Stefanika (Iwano-Frankiwsk, Ukraina)

ORCID ID: 0000-0003-3358-3372

Anotation. W artykule ujawniono cechy komunikacji pedagogicznej; w szczególności przeanalizowano specyfikę i podstawowe warunki organizacji komunikacji nauczyciela przedszkola z dziećmi wewnętrznie przesiedlonymi. Pojawienie się tej kategorii dzieci, spowodowane przymusowym przesiedleniem w wyniku działań wojennych na terytorium wschodniej Ukrainy, przewiduje uwzględnienie tego aspektu w organizacji komunikacji. Naszym zdaniem skuteczność procesu komunikacji zapewni uwzględnienie szeregu warunków. Wśród nich wyróżniamy: pozytywną, emocjonalnie zabarwioną postawę nauczyciela; doskonałe opanowanie przez niego werbalnych i niewerbalnych środków komunikacji oraz umiejętności aktywnego słuchania; prawidłowe wyrażanie własnych uczuć i emocji; dialogiczna komunikacja z dominantą na rozmówcy; uwzględnienie cech wiekowych i indywidualnych; umiejętność zauważania i odpowiedniego reagowania na niewerbalne sygnały przedszkolaków; obecność komunikatywnych cech mowy u nauczycieli (poprawność, ekspresja, dokładność, jasność, celowość); zastosowanie podejścia humanistycznego i zorientowanego na osobowość; tworzenie wygodnej atmosfery pedagogicznej.
Keywords: W artykule ujawniono cechy komunikacji pedagogicznej; w szczególności przeanalizowano specyfikę i podstawowe warunki organizacji komunikacji nauczyciela przedszkola z dziećmi wewnętrznie przesiedlonymi. Pojawienie się tej kategorii dzieci, spowodowane przymusowym przesiedleniem w wyniku działań wojennych na terytorium wschodniej Ukrainy, przewiduje uwzględnienie tego aspektu w organizacji komunikacji. Naszym zdaniem skuteczność procesu komunikacji zapewni uwzględnienie szeregu warunków. Wśród nich wyróżniamy: pozytywną, emocjonalnie zabarwioną postawę nauczyciela; doskonałe opanowanie przez niego werbalnych i niewerbalnych środków komunikacji oraz umiejętności aktywnego słuchania; prawidłowe wyrażanie własnych uczuć i emocji; dialogiczna komunikacja z dominantą na rozmówcy; uwzględnienie cech wiekowych i indywidualnych; umiejętność zauważania i odpowiedniego reagowania na niewerbalne sygnały przedszkolaków; obecność komunikatywnych cech mowy u nauczycieli (poprawność, ekspresja, dokładność, jasność, celowość); zastosowanie podejścia humanistycznego i zorientowanego na osobowość; tworzenie wygodnej atmosfery pedagogicznej.

DEKONSTRUKCJA POJĘCIA „KULTURA”

Kateryna Beliakova, El Guessab Karim

Kateryna Beliakova. aspirant Wydziału Filozofii Społecznej i Zarządzania Zaporoskiego Uniwersytetu Narodowego (Zaporoże, Ukraina)
El Guessab Karim. kandydat nauk filozoficznych, docent, docent Katedry Filozofii Społecznej i Zarządzania Zaporoskiego Uniwersytetu Narodowego (Zaporoże, Ukraina)

ORCID ID: 0000-0002-4636-1157, ORCID ID: 0000-0002-4636-1157

Anotation. W artykule zrealizowano próbę konceptualizacji społeczno-filozoficznego pojęcia „kultury”. Zdaniem autora cel ten można zrealizować metodą dialektyczną poprzez dekonstrukcję. Przezwyciężając przeciwstawienia natury i kultury, autor pokazuje, jak w procesie przekształcania środowiska naturalnego poprzez łączenie różnych jego elementów w kompleksy tworzące narzędzia pracy i przedmioty pracy, prowadząc do interakcji, dość wysoko rozwinięte istoty naturalne przekształcają zasoby naturalne w artefakty, które składają się na materialną, duchową i antropiczną gałąź kultury, przekształcając w tym procesie siebie samych w istoty innego rodzaju niż zwierzęta – to znaczy ludzi. Wykazano, że w tym procesie, w trakcie wzrostu masy artefaktów kulturowych, zwiększa się ilość rozwoju kultury, co z reguły prowadzi do wzrostu poziomu jej rozwoju. Sam proces rozwoju kultury, rozpatrywany od strony jego intensywności, definiuje się jako tempo jej rozwoju.
Keywords: W artykule zrealizowano próbę konceptualizacji społeczno-filozoficznego pojęcia „kultury”. Zdaniem autora cel ten można zrealizować metodą dialektyczną poprzez dekonstrukcję. Przezwyciężając przeciwstawienia natury i kultury, autor pokazuje, jak w procesie przekształcania środowiska naturalnego poprzez łączenie różnych jego elementów w kompleksy tworzące narzędzia pracy i przedmioty pracy, prowadząc do interakcji, dość wysoko rozwinięte istoty naturalne przekształcają zasoby naturalne w artefakty, które składają się na materialną, duchową i antropiczną gałąź kultury, przekształcając w tym procesie siebie samych w istoty innego rodzaju niż zwierzęta – to znaczy ludzi. Wykazano, że w tym procesie, w trakcie wzrostu masy artefaktów kulturowych, zwiększa się ilość rozwoju kultury, co z reguły prowadzi do wzrostu poziomu jej rozwoju. Sam proces rozwoju kultury, rozpatrywany od strony jego intensywności, definiuje się jako tempo jej rozwoju.

AKTUALIZACJA ETNOKONCEPTÓW W WIZERUNKU NARRATORA WSPÓŁCZESNEJ ANGLOJĘZYCZNEJ PROZY AMERINDIAŃSKIEJ

Liana Varchuk

aspirantka
Kijowskiego Narodowego Uniwersytetu Lingwistycznego (Kijów, Ukraina)

ORCID ID: 0000-0002-8122-5142

Anotation. W artykule opartym na tekstowej interpretacji fragmentów i koncepcyjnej analizie semantyki współczesnych amerykańskich tekstów prozaicznych, w których narrator ornamentalnie opowiada o byciu, kulturze, postrzeganiu świata, etnorealiach i stosunku do nich współczesnych Amerykanów, mających indiańskie korzenie, odkryliśmy etnokoncepty: BALANS, RÓWNOWAGA, UDUCHOWIENIE NATURY, PAMIĘĆ, a także werbalne środki ich aktualizacji. W niniejszej pracy koncepty etnokulturowe są funkcjonalnie uważane za formy aktualizacji współczesnych Amerindiańców do realiów o wartości etnokulturowej, a także określamy ich dominanty koncepcyjne, opierające się na wartościach, a także materialnym lub duchowym wcieleniu obiektów wartości etnokulturowych. W procesie ich analizy stosujemy metodę rekonstrukcji wpływu otaczającej rzeczywistości (kulturowej, geograficznej, bytowej) na ich powstawanie. Pojęcia etnokulturowe mają charakter symboliczny i przejawiają się w sferze wartości semantycznych.
Keywords: W artykule opartym na tekstowej interpretacji fragmentów i koncepcyjnej analizie semantyki współczesnych amerykańskich tekstów prozaicznych, w których narrator ornamentalnie opowiada o byciu, kulturze, postrzeganiu świata, etnorealiach i stosunku do nich współczesnych Amerykanów, mających indiańskie korzenie, odkryliśmy etnokoncepty: BALANS, RÓWNOWAGA, UDUCHOWIENIE NATURY, PAMIĘĆ, a także werbalne środki ich aktualizacji. W niniejszej pracy koncepty etnokulturowe są funkcjonalnie uważane za formy aktualizacji współczesnych Amerindiańców do realiów o wartości etnokulturowej, a także określamy ich dominanty koncepcyjne, opierające się na wartościach, a także materialnym lub duchowym wcieleniu obiektów wartości etnokulturowych. W procesie ich analizy stosujemy metodę rekonstrukcji wpływu otaczającej rzeczywistości (kulturowej, geograficznej, bytowej) na ich powstawanie. Pojęcia etnokulturowe mają charakter symboliczny i przejawiają się w sferze wartości semantycznych.

NARODOWA SAMOIDENTYFIKACJA UKRAIŃCÓW NA LINII OGNIA I PO OBU STRONACH FRONTU (NA MATERIALE WSPÓŁCZESNEJ PROZY O WYDARZENIACH WOJSKOWYCH NA WSCHODZIE UKRAINY)

Ivanna Volosianko

aspirantka Podkarpackiego Uniwersytetu Narodowego im. Wasyla Stefanika, asystentka Katedry Tłumaczeń i Filologii
Uniwersytetu Króla Daniela (Iwano-Frankiwsk, Ukraina)

ORCID ID: 0000-0003-0761-1587

Anotation. Wojna hybrydowa jest nowoczesną odmianą wojny domowej, ale za jej kulisami zawsze znajduje się cyniczny lalkarz. W tym samym czasie wojna na Wschodzie dokonała własnych korekt w świadomości obywateli ukraińskich. Na podstawie materiałów współczesnej ukraińskiej prozy o wydarzeniach wojskowych na Ukrainie, w szczególności powieści „W Szarej Strefie” J. Struciuka, powieści „Dzikie Pole” L. Kapelusznego i „Proces Mariupolski” G. Wdowiczenki, powieści w nowelach „Muśka” G. Arsenich-Baran, badania popularnonaukowego „Niebratni” Maksa Kindruka, opowiadania filmowego „UKRY” B. Żołdaka dokonano analizy cech powstawania świadomości narodowej i narodowej tożsamości głównych bohaterów i jasnych postaci drugorzędnych. Przez pryzmat markerów samoidentyfikacji Ukraińców na linii ognia i po obu stronach frontu (zarówno wśród ludności cywilnej, jak i wśród wojskowych) ustalono, że interesy ukraińsko-centrystyczne stają się coraz bardziej dominujące w środowisku pewnej części ukraińskiej młodzieży, która znalazła się w szeregach separatystów. Tak więc w powieści G. Wdowiczenki „Proces Mariupolski” opisano Ukrainkę z Donbasu Olgę i Galiczanina Romana, którzy bardzo szybko przekonują się, że między nimi jest więcej wspólnego niż odmiennego, a tym bardziej – wrażego; z powodu miłości znikają bariery między potencjalnymi wrogami. Za pomocą metodologicznych narzędzi badawczych – hermeneutycznego, opisowego, porównawczo-typologicznego, systemowo-funkcjonalnego – ujawniono problematyczny aspekt współczesnej ukraińskiej prozy antymilitarnej. W powieści Leonida Kapelusznego „Dzikie Pole” wyjaśniono, że obraz Pawła Gorłacza jest neoromantyczny, ponieważ samo dzieło jest napisane w stylu modernizmu, a nawet megamodernizmu. Jednak młody człowiek jest czasami bardzo ufny, a starsze pokolenie w tym samym dziele ma bardziej wyważoną opinię. Na przykład wujek Sergij słusznie mówi, że po zakończeniu II wojny światowej prawie cała Europa została wykluczona z faszyzmu z wielkim bólem, ponieważ była pod wpływem propagandy hitlerowskiej. Z przygód Pawła Gorłacza na okupowanym terytorium czytelnikom staje się jasne, że na kształtowanie się młodej osobowości, a mianowicie tacy są uczestnicy operacji antyterrorystycznej (ATO) i ich rówieśnicy po przeciwnej stronie barykad, wpływa wiele czynników, wśród których najważniejsze jest wiek. Na podstawie badań okazało się, że we współczesnej ukraińskiej prozie o wojnie na Wschodzie dominują idee antyhumanizmu i alogiczności wojny, dlatego ważne stało się ujawnienie passionarności i ucieleśnienie idei państwa w warunkach współczesnych wyzwań naszej niezależności i soborności.
Keywords: Wojna hybrydowa jest nowoczesną odmianą wojny domowej, ale za jej kulisami zawsze znajduje się cyniczny lalkarz. W tym samym czasie wojna na Wschodzie dokonała własnych korekt w świadomości obywateli ukraińskich. Na podstawie materiałów współczesnej ukraińskiej prozy o wydarzeniach wojskowych na Ukrainie, w szczególności powieści „W Szarej Strefie” J. Struciuka, powieści „Dzikie Pole” L. Kapelusznego i „Proces Mariupolski” G. Wdowiczenki, powieści w nowelach „Muśka” G. Arsenich-Baran, badania popularnonaukowego „Niebratni” Maksa Kindruka, opowiadania filmowego „UKRY” B. Żołdaka dokonano analizy cech powstawania świadomości narodowej i narodowej tożsamości głównych bohaterów i jasnych postaci drugorzędnych. Przez pryzmat markerów samoidentyfikacji Ukraińców na linii ognia i po obu stronach frontu (zarówno wśród ludności cywilnej, jak i wśród wojskowych) ustalono, że interesy ukraińsko-centrystyczne stają się coraz bardziej dominujące w środowisku pewnej części ukraińskiej młodzieży, która znalazła się w szeregach separatystów. Tak więc w powieści G. Wdowiczenki „Proces Mariupolski” opisano Ukrainkę z Donbasu Olgę i Galiczanina Romana, którzy bardzo szybko przekonują się, że między nimi jest więcej wspólnego niż odmiennego, a tym bardziej – wrażego; z powodu miłości znikają bariery między potencjalnymi wrogami. Za pomocą metodologicznych narzędzi badawczych – hermeneutycznego, opisowego, porównawczo-typologicznego, systemowo-funkcjonalnego – ujawniono problematyczny aspekt współczesnej ukraińskiej prozy antymilitarnej. W powieści Leonida Kapelusznego „Dzikie Pole” wyjaśniono, że obraz Pawła Gorłacza jest neoromantyczny, ponieważ samo dzieło jest napisane w stylu modernizmu, a nawet megamodernizmu. Jednak młody człowiek jest czasami bardzo ufny, a starsze pokolenie w tym samym dziele ma bardziej wyważoną opinię. Na przykład wujek Sergij słusznie mówi, że po zakończeniu II wojny światowej prawie cała Europa została wykluczona z faszyzmu z wielkim bólem, ponieważ była pod wpływem propagandy hitlerowskiej. Z przygód Pawła Gorłacza na okupowanym terytorium czytelnikom staje się jasne, że na kształtowanie się młodej osobowości, a mianowicie tacy są uczestnicy operacji antyterrorystycznej (ATO) i ich rówieśnicy po przeciwnej stronie barykad, wpływa wiele czynników, wśród których najważniejsze jest wiek. Na podstawie badań okazało się, że we współczesnej ukraińskiej prozie o wojnie na Wschodzie dominują idee antyhumanizmu i alogiczności wojny, dlatego ważne stało się ujawnienie passionarności i ucieleśnienie idei państwa w warunkach współczesnych wyzwań naszej niezależności i soborności.

MENTALNOŚĆ RUSINÓW SERBII I JEJ WPŁYW NA KSZTAŁTOWANIE OSOBOWOŚCI KS. HAWRYŁA KOSTELNYKA

Volodymyr Ivasikiv

aspirant Katedry Źródłoznawstwa i Specjalnych Dyscyplin Historycznych
Narodowego Uniwersytetu Pedagogicznego im. M.P. Dragomanowa, (Kijów, Ukraina)

ORCID ID: 0000-0001-7895-4793

Anotation. Artykuł dotyczy kwestii mentalności Rusinów Baczki i Ruskiego Krstura, ich stereotypów behawioralnych, tradycji, nawyków, świadomości społecznej i psychologii, stosunku do innych grup etnicznych i narodowości oraz współistnienia z nimi. Autor kładzie również nacisk na problem asymilacyjnych wpływów innych narodowości (Serbów, Chorwatów, Węgrów) na Rusinów, co przejawiało się w ich unikalnym, specyficznym języku, a także w kulturze materialnej i duchowej. Zbadano sytuację wyznaniową na Południowych Węgrzech w XIX i na początku XX wieku i jej wpływu na procesy konsolidacji etnicznej, asymilacji i samoidentyfikacji narodowej Rusinów. Wykorzystując metody prosopografii historycznej i biografistyki zrekonstruowaliśmy wpływ mentalności Rusinów na osobowość ks. Hawryła Kostelnyka, na kształtowanie jego światopoglądu, temperamentu, psychologii, komunikacji społecznej i stereotypów behawioralnych. Opierając się na bazie źródłowej i osiągnięciach historiografii, autor stwierdza, że etnopsychologiczny wpływ rusinizmu na osobowość ks. Hawryła Kostelnyka został ustanowiony od dzieciństwa i przejawia się w jego charakterze, obyczajach i zachowaniu przez całe życie. Ponadto w badaniu przeanalizowano wkład naukowy ks. Hawryła w kwestii popularyzacji wśród społeczności naukowej Europy i Galicji zjawiska rusinizmu w Serbskiej Wojwodinie, ponieważ badacz po raz pierwszy skodyfikował i usystematyzował dialekt bachwańsko-ukraiński, a także przeszedł do historii Rusinów Baczki i Ruskiego Krstura jako pierwszy historiograf, co czyni go jednym z najbardziej wpływowych naukowców i osobistości publicznych Rusinów.
Keywords: Artykuł dotyczy kwestii mentalności Rusinów Baczki i Ruskiego Krstura, ich stereotypów behawioralnych, tradycji, nawyków, świadomości społecznej i psychologii, stosunku do innych grup etnicznych i narodowości oraz współistnienia z nimi. Autor kładzie również nacisk na problem asymilacyjnych wpływów innych narodowości (Serbów, Chorwatów, Węgrów) na Rusinów, co przejawiało się w ich unikalnym, specyficznym języku, a także w kulturze materialnej i duchowej. Zbadano sytuację wyznaniową na Południowych Węgrzech w XIX i na początku XX wieku i jej wpływu na procesy konsolidacji etnicznej, asymilacji i samoidentyfikacji narodowej Rusinów. Wykorzystując metody prosopografii historycznej i biografistyki zrekonstruowaliśmy wpływ mentalności Rusinów na osobowość ks. Hawryła Kostelnyka, na kształtowanie jego światopoglądu, temperamentu, psychologii, komunikacji społecznej i stereotypów behawioralnych. Opierając się na bazie źródłowej i osiągnięciach historiografii, autor stwierdza, że etnopsychologiczny wpływ rusinizmu na osobowość ks. Hawryła Kostelnyka został ustanowiony od dzieciństwa i przejawia się w jego charakterze, obyczajach i zachowaniu przez całe życie. Ponadto w badaniu przeanalizowano wkład naukowy ks. Hawryła w kwestii popularyzacji wśród społeczności naukowej Europy i Galicji zjawiska rusinizmu w Serbskiej Wojwodinie, ponieważ badacz po raz pierwszy skodyfikował i usystematyzował dialekt bachwańsko-ukraiński, a także przeszedł do historii Rusinów Baczki i Ruskiego Krstura jako pierwszy historiograf, co czyni go jednym z najbardziej wpływowych naukowców i osobistości publicznych Rusinów.

OBRAZ-SCHEMATYCZNE MODELOWANIE SEMANTYKI SŁOWNICTWA IRRACJONALNEGO (NA MATERIALE JĘZYKA UKRAIŃSKIEGO, ANGIELSKIEGO I NIEMIECKIEGO)

Anastasiia Kinashchuk

aspirantka Wydziału Filologii Romańsko-Germańskiej Wydziału Filologii Zagranicznej
Rówieńskiego Państwowego Uniwersytetu Humanistycznego (Równe, Ukraina)

ORCID ID: 0000-0002-5675-240X

Anotation. W artykule przedstawiono obraz-schematyczne modelowanie irracjonalnego słownictwa w języku ukraińskim, angielskim i niemieckim. W badanych językach słownictwo irracjonalne jest prezentowane jako osobna semantyczna klasa słów oznaczająca te aspekty postrzegania świata, które nie są związane z racjonalnym myśleniem. Modelowanie obrazowo-schematyczne opiera się na założeniu modelu abstrakcyjnego na wyznaczeniu podstawowych cech postrzegania świata przez człowieka w procesie poznania. W badaniu określono czternaście typów schematów obrazowych według klasyfikacji M. Johnsona, w odniesieniu do relacji przestrzennych między wektorami różnych sił, przedstawionych jako racjonalne i irracjonalne. Ustalono, że irracjonalne słownictwo służy jako potężne źródło do realizacji schematów obrazu i ich interpretacji w aspekcie ogólnym i odrębnym w języku ukraińskim, angielskim i niemieckim.
Keywords: W artykule przedstawiono obraz-schematyczne modelowanie irracjonalnego słownictwa w języku ukraińskim, angielskim i niemieckim. W badanych językach słownictwo irracjonalne jest prezentowane jako osobna semantyczna klasa słów oznaczająca te aspekty postrzegania świata, które nie są związane z racjonalnym myśleniem. Modelowanie obrazowo-schematyczne opiera się na założeniu modelu abstrakcyjnego na wyznaczeniu podstawowych cech postrzegania świata przez człowieka w procesie poznania. W badaniu określono czternaście typów schematów obrazowych według klasyfikacji M. Johnsona, w odniesieniu do relacji przestrzennych między wektorami różnych sił, przedstawionych jako racjonalne i irracjonalne. Ustalono, że irracjonalne słownictwo służy jako potężne źródło do realizacji schematów obrazu i ich interpretacji w aspekcie ogólnym i odrębnym w języku ukraińskim, angielskim i niemieckim.

SKRÓT JAKO JEDEN Z ZASOBÓW LEKSYKOGENEZY JĘZYKA PIŁKI NOŻNEJ (NA MATERIALE GAZET HISZPAŃSKICH)

Serhii Lysiuk

aspirant Wydziału Filologii Francuskiej
Lwowskiego Uniwersytetu Narodowego im. Iwana Franki (Lwów, Ukraina)

ORCID ID: 0000-0001-7265-0772

Anotation. Stulecia XX-XXI wyróżniają się dużymi zmianami i nowymi wyzwaniami w życiu społecznym. Rosnący rozwój nowych technologii i szybkie rozprzestrzenianie się mediów prowadzą do przeciążenia informacyjnego w świecie, w którym komunikacja ludzka, ograniczona w czasie i przestrzeni, ulega zmianom, zmuszona jest szukać nowych sposobów krótkiego i zwięzłego przedstawienia codziennej rzeczywistości. Skrót jest procesem leksykogenicznym, który najlepiej pasuje do tych pragmatycznych celów. Celem tego artykułu jest przedstawienie analizy skrótu jako jednego z produktywnych zasobów słowotwórczych wykorzystywanych przez prasę sportową podczas prezentacji wydarzeń w świecie piłki nożnej. W pracy tej dokonano szczegółowej klasyfikacji metod redukcji w kontekście języka piłki nożnej prasy hiszpańskiej.
Keywords: Stulecia XX-XXI wyróżniają się dużymi zmianami i nowymi wyzwaniami w życiu społecznym. Rosnący rozwój nowych technologii i szybkie rozprzestrzenianie się mediów prowadzą do przeciążenia informacyjnego w świecie, w którym komunikacja ludzka, ograniczona w czasie i przestrzeni, ulega zmianom, zmuszona jest szukać nowych sposobów krótkiego i zwięzłego przedstawienia codziennej rzeczywistości. Skrót jest procesem leksykogenicznym, który najlepiej pasuje do tych pragmatycznych celów. Celem tego artykułu jest przedstawienie analizy skrótu jako jednego z produktywnych zasobów słowotwórczych wykorzystywanych przez prasę sportową podczas prezentacji wydarzeń w świecie piłki nożnej. W pracy tej dokonano szczegółowej klasyfikacji metod redukcji w kontekście języka piłki nożnej prasy hiszpańskiej.

POWSTANIE SZKOLNICTWA WYŻSZEGO NA UKRAINIE: RECEPCJA KIJOWSKICH HISTORYKÓW AKADEMICKICH XIX – POCZ. XX W.

Liudmyla Pastushenko

kandydat nauk filozoficznych, docent Katedry Filozofii i Religioznawstwa
Narodowego Uniwersytetu „Akademia Kijowsko-Mohylańska” (Kijów, Ukraina)

ORCID ID: 0000-0002-0619-7321

Anotation. W artykule dokonano analizy poglądów kijowskich historyków akademickich XIX – pocz. XX wieku na tradycje edukacyjne i naukowe w pierwszej ukraińskiej instytucji edukacyjno-naukowej Akademii Kijowsko-Mohylańskiej. Ustalono, że badanie tej kwestii w pracach historyków kijowskich odbywało się w kontekście problematyki stosunków międzywyznaniowych na ziemiach ukraińskich w XVII wieku. Udowodniono europejski kontekst studiów kijowskich myślicieli akademickich z historii rozwoju Akademii Kijowskiej, co znalazło odzwierciedlenie w rozważaniu edukacji i nauki w Akademii pod kątem dyskusji na temat relacji tradycji zachodnioeuropejskiej i krajowej. Wykazano obecność w kijowskim środowisku akademickim dwóch przeciwstawnych stanowisk (prozachodnich i prorosyjskich) dotyczących interpretacji miejsca i znaczenia europejskich wpływów na kształtowanie ukraińskiego szkolnictwa wyższego i nauki. Przeprowadzona analiza poglądów kijowskich historyków podkreśla specyfikę rozważania historii edukacji i nauki na Ukrainie w kijowskim środowisku akademickim, dowodzi różnicy w interpretacji wydarzeń edukacyjnych i kulturalnych w ramach kijowskiej szkoły historycznej od rosyjskiej historiografii XIX wieku.
Keywords: W artykule dokonano analizy poglądów kijowskich historyków akademickich XIX – pocz. XX wieku na tradycje edukacyjne i naukowe w pierwszej ukraińskiej instytucji edukacyjno-naukowej Akademii Kijowsko-Mohylańskiej. Ustalono, że badanie tej kwestii w pracach historyków kijowskich odbywało się w kontekście problematyki stosunków międzywyznaniowych na ziemiach ukraińskich w XVII wieku. Udowodniono europejski kontekst studiów kijowskich myślicieli akademickich z historii rozwoju Akademii Kijowskiej, co znalazło odzwierciedlenie w rozważaniu edukacji i nauki w Akademii pod kątem dyskusji na temat relacji tradycji zachodnioeuropejskiej i krajowej. Wykazano obecność w kijowskim środowisku akademickim dwóch przeciwstawnych stanowisk (prozachodnich i prorosyjskich) dotyczących interpretacji miejsca i znaczenia europejskich wpływów na kształtowanie ukraińskiego szkolnictwa wyższego i nauki. Przeprowadzona analiza poglądów kijowskich historyków podkreśla specyfikę rozważania historii edukacji i nauki na Ukrainie w kijowskim środowisku akademickim, dowodzi różnicy w interpretacji wydarzeń edukacyjnych i kulturalnych w ramach kijowskiej szkoły historycznej od rosyjskiej historiografii XIX wieku.

KATEGORIA NEGACJI JAKO SKŁADNIK MYŚLENIA I MOWY W WYMIARZE PORÓWNYWALNYM

Tetiana Chrdileli

kandydat nauk filologicznych, docent, docent Katedry Tłumaczeń
Krzemieńczucki Narodowy Uniwersytet im. Michaiła Ostrogradskiego (Krzemieńczuk, obwód połtawski, Ukraina)

ORCID ID: 0000-0002-8257-9911

Anotation. W artykule omówiono problemy logiczno-psychologicznych i kulturowo-poznawczych podstaw kategorii negacji. Podejście to określiło cel naszego badania – podkreślenie zmienności środków wyrażania negacji w języku angielskim w porównaniu z ukraińskim pod względem ich pragmatycznej funkcjonalności. Kompleksowe badanie negacji polega na zastosowaniu takich metod językowych, jak: analiza funkcjonalno-semantyczna w celu określenia funkcji konstrukcji negatywnych w jedności ich formy i znaczenia, biorąc pod uwagę eksplicytową i implicytową ekspresję semantyki negatywnej; opisowa metoda wyodrębniania, klasyfikowania i interpretacji jednostek analizy; porównywalna metoda określania różnic między konstrukcjami negatywnymi w języku angielskim i ukraińskim. Cechy wykorzystania konstrukcji negatywnych przez przedstawicieli różnych społeczności językowo-kulturowych są określone w ramach technik logiczno-psychologicznych, w tym eksperymentu psycholingwistycznego, w celu ustalenia związku jednostek językowych z jednostkami myślenia. Wyniki badania dowodzą, że stosowanie negacji, szczególnie w argumentacji, jest problemem poznawczym, który do pewnego stopnia utrudnia komunikację. Negacja logiczna jest uniwersalnością językową, ponieważ znajduje odzwierciedlenie we wszystkich językach, choć na różne sposoby. Explicite ognisko negacji powstaje za pomocą partykuł przeczących, kwantyfikatorów negatywnych – zaimków, przysłówków, łączników i afiksów negatywnych. Użycie imlicytowej negacji jest uwarunkowane sytuacją, a jej interpretacja wymaga pewnych kompetencji językowych i komunikacyjnych, co zostało udowodnione podczas przeprowadzonego eksperymentu. Wnioski. Oryginalność kategorii negacji przejawia się w jej dualności: z jednej strony jest to kategoria językowa, która przejawia się na różnych poziomach: leksykalnym, gramatycznym, składniowym, pragmatycznym; z drugiej strony jest to kategoria mentalna, która odzwierciedla normy świadomości przedstawicieli określonej społeczności lingwokulturowej.
Keywords: W artykule omówiono problemy logiczno-psychologicznych i kulturowo-poznawczych podstaw kategorii negacji. Podejście to określiło cel naszego badania – podkreślenie zmienności środków wyrażania negacji w języku angielskim w porównaniu z ukraińskim pod względem ich pragmatycznej funkcjonalności. Kompleksowe badanie negacji polega na zastosowaniu takich metod językowych, jak: analiza funkcjonalno-semantyczna w celu określenia funkcji konstrukcji negatywnych w jedności ich formy i znaczenia, biorąc pod uwagę eksplicytową i implicytową ekspresję semantyki negatywnej; opisowa metoda wyodrębniania, klasyfikowania i interpretacji jednostek analizy; porównywalna metoda określania różnic między konstrukcjami negatywnymi w języku angielskim i ukraińskim. Cechy wykorzystania konstrukcji negatywnych przez przedstawicieli różnych społeczności językowo-kulturowych są określone w ramach technik logiczno-psychologicznych, w tym eksperymentu psycholingwistycznego, w celu ustalenia związku jednostek językowych z jednostkami myślenia. Wyniki badania dowodzą, że stosowanie negacji, szczególnie w argumentacji, jest problemem poznawczym, który do pewnego stopnia utrudnia komunikację. Negacja logiczna jest uniwersalnością językową, ponieważ znajduje odzwierciedlenie we wszystkich językach, choć na różne sposoby. Explicite ognisko negacji powstaje za pomocą partykuł przeczących, kwantyfikatorów negatywnych – zaimków, przysłówków, łączników i afiksów negatywnych. Użycie imlicytowej negacji jest uwarunkowane sytuacją, a jej interpretacja wymaga pewnych kompetencji językowych i komunikacyjnych, co zostało udowodnione podczas przeprowadzonego eksperymentu. Wnioski. Oryginalność kategorii negacji przejawia się w jej dualności: z jednej strony jest to kategoria językowa, która przejawia się na różnych poziomach: leksykalnym, gramatycznym, składniowym, pragmatycznym; z drugiej strony jest to kategoria mentalna, która odzwierciedla normy świadomości przedstawicieli określonej społeczności lingwokulturowej.

PODSTAWOWY MODEL STRUKTURALNY ŁAMANIA JAKO TYPOWE PODEJŚCIE W KSZTAŁTOWANIU EMISJI TELEWIZYJNYCH

Dmytro Telenkov

zasłużony dziennikarz Ukrainy, aspirant Wydziału Działalności Wydawniczej i Redakcji Instytutu Dziennikarstwa
Kijowskiego Uniwersytetu Narodowego im. Tarasa Szewczenki (Kijów, Ukraina)

ORCID ID: 0000-0001-9615-0342

Anotation. W tezach artykułu naukowego autor analizuje opinie naukowców na temat problematyki komunikacji społecznej i dziennikarstwa zarówno na Ukrainie, jak i za granicą dotyczącej współczesnej interpretacji pojęcia podstawowego modelu strukturalnego łamania wiadomości telewizyjnych. Autor stosuje ogólne metody naukowe: analizę, syntezę, metodę doboru faktów, klasyfikację, modelowanie. A także przeprowadzenie badania empirycznego – kwestionariusz wydawców i redaktorów naczelnych ukraińskich kanałów telewizyjnych. Autor proponuje autorską definicję pojęcia modelu łamania wiadomości telewizyjnych. Na zakończenie autor dochodzi do wniosku, że model łamania jest typowym podejściem w kształtowaniu emisji telewizyjnych. Struktura modelu łamania wiadomości telewizyjnych obejmuje zasady wyboru i uszeregowania tematów, sposoby prezentacji informacji i techniki antenowe. Z kolei zasady doboru i uszeregowania tematów są związane z głównymi podejściami do doboru i uszeregowania tematów, podstawowymi ideowymi zasadami tworzenia wiadomości. Sposoby prezentacji informacji związane są z głównymi podejściami do tworzenia emisji telewizyjnych, systemu przyjęć, umożliwiającymi opracowanie pełnego wydania informacji. Techniki łamania wiadomości telewizyjnych są związane z głównymi podejściami technik, dzięki którym program informacyjny ma strukturyzowany wygląd, utworzony układ. Tak więc, w warunkach nowoczesnej produkcji telewizyjnej wypracowany model łamania wiadomości jest podstawą do szybkiego i skoordynowanego przygotowania wydania, zarządzania dyskursem kanału telewizyjnego.
Keywords: W tezach artykułu naukowego autor analizuje opinie naukowców na temat problematyki komunikacji społecznej i dziennikarstwa zarówno na Ukrainie, jak i za granicą dotyczącej współczesnej interpretacji pojęcia podstawowego modelu strukturalnego łamania wiadomości telewizyjnych. Autor stosuje ogólne metody naukowe: analizę, syntezę, metodę doboru faktów, klasyfikację, modelowanie. A także przeprowadzenie badania empirycznego – kwestionariusz wydawców i redaktorów naczelnych ukraińskich kanałów telewizyjnych. Autor proponuje autorską definicję pojęcia modelu łamania wiadomości telewizyjnych. Na zakończenie autor dochodzi do wniosku, że model łamania jest typowym podejściem w kształtowaniu emisji telewizyjnych. Struktura modelu łamania wiadomości telewizyjnych obejmuje zasady wyboru i uszeregowania tematów, sposoby prezentacji informacji i techniki antenowe. Z kolei zasady doboru i uszeregowania tematów są związane z głównymi podejściami do doboru i uszeregowania tematów, podstawowymi ideowymi zasadami tworzenia wiadomości. Sposoby prezentacji informacji związane są z głównymi podejściami do tworzenia emisji telewizyjnych, systemu przyjęć, umożliwiającymi opracowanie pełnego wydania informacji. Techniki łamania wiadomości telewizyjnych są związane z głównymi podejściami technik, dzięki którym program informacyjny ma strukturyzowany wygląd, utworzony układ. Tak więc, w warunkach nowoczesnej produkcji telewizyjnej wypracowany model łamania wiadomości jest podstawą do szybkiego i skoordynowanego przygotowania wydania, zarządzania dyskursem kanału telewizyjnego.

PRZYMUS PAŃSTWOWY JAKO KATEGORIA PRAWA: WSPÓŁCZESNE SPOJRZENIE

Arakelian Razmik

aspirant Wydziału Prawa Ogólnoteoretycznego
Narodowego Uniwersytetu „Odeska Akademia Prawnicza” (Odessa, Ukraina)

ORCID ID: 0000-0002-8547-8833

Anotation. Przymus Państwowy jest podstawowym środkiem, za pomocą którego następuje realizacja norm prawa. Prawo bez przymusu jest bezsilne i zamienia się w deklarację dobrych intencji. Istnieje wiele badań dotyczących przymusu państwowego w poszczególnych gałęziach prawa, jednak brakuje prac, które badałyby pojęcie przymusu państwowego jako szczególnej kategorii prawnej. Zadaniem artykułu jest ujawnienie współczesnych poglądów na pojęcie przymusu państwowego w teorii prawa. Za pomocą metod analitycznych, syntetycznych, hermeneutycznych i aksjologicznych ujawnia się miejsce przymusu państwowego w prawie. Ustala się, że przymus państwowy polega na realizacji woli państwa poprzez nakłanianie osób do wyboru jedynie uzasadnionych zachowań. Podkreśla się, że skuteczność przymusu państwowego zależy od jego stosowania wyłącznie przez uprawnione podmioty i zgodnie z ustawową procedurą, która przesądza o zasadności przymusu państwowego.
Keywords: Przymus Państwowy jest podstawowym środkiem, za pomocą którego następuje realizacja norm prawa. Prawo bez przymusu jest bezsilne i zamienia się w deklarację dobrych intencji. Istnieje wiele badań dotyczących przymusu państwowego w poszczególnych gałęziach prawa, jednak brakuje prac, które badałyby pojęcie przymusu państwowego jako szczególnej kategorii prawnej. Zadaniem artykułu jest ujawnienie współczesnych poglądów na pojęcie przymusu państwowego w teorii prawa. Za pomocą metod analitycznych, syntetycznych, hermeneutycznych i aksjologicznych ujawnia się miejsce przymusu państwowego w prawie. Ustala się, że przymus państwowy polega na realizacji woli państwa poprzez nakłanianie osób do wyboru jedynie uzasadnionych zachowań. Podkreśla się, że skuteczność przymusu państwowego zależy od jego stosowania wyłącznie przez uprawnione podmioty i zgodnie z ustawową procedurą, która przesądza o zasadności przymusu państwowego.

ZADANIA BADAŃ TECHNICZNO-KRYMINALISTYCZNYCH W DOCHODZENIU PRZESTĘPSTW

Vitalii Areshonkov

kandydat nauk prawnych, starszy pracownik naukowy, główny pracownik naukowy Laboratorium Naukowego ds. Przeciwdziałania Przestępczości
Narodowej Akademii Spraw Wewnętrznych (Kijów, Ukraina)

ORCID ID: 0000-0003-1776-1220

Anotation. Artykuł koncentruje się na analizie zadań, które można rozwiązać za pomocą badań techniczno-kryminalistycznych. Zauważa, że ponieważ kategoria taka jak „badania techniczno-kryminalistyczne” jest nowością w kryminalistyce krajowej, ich zadania nie zostały dotychczas ogólnie określone. Na podstawie poglądów naukowców dotyczących ogólnych zadań poszczególnych odmian badań techniczno-kryminalistycznych określono ogólne zadania badań techniczno-kryminalistycznych jako odrębną kategorię technologii kryminalistycznej. Polega ona na gromadzeniu informacji orientacyjnych lub dowodowych, które można uzyskać poprzez poszukiwanie, identyfikację i badanie obiektów podczas (w wyniku) prowadzenia działań dochodzeniowych (poszukiwawczych) i poza nimi przy użyciu specjalnej wiedzy kryminalistycznej oraz metod i środków technicznych i kryminalistycznych. Należy zauważyć, że poszczególnymi zadaniami badań techniczno-kryminalistycznych są zadania ogólne poszczególnych ich odmian. Ogólnie rzecz biorąc, obejmują one: poszukiwanie, które jest przeprowadzane w celu zidentyfikowania informacji śladowych; jego późniejsza kontrola – w celu ustalenia cech i właściwości obiektów; wstępne badanie i weryfikacja rachunkowości – w celu uzyskania informacji orientacyjnych i poszukiwawczych; a także ekspertyzy kryminalistyczne – w celu uzyskania informacji dowodowych na temat zdarzenia przestępstwa i osoby, która go popełniła lub była z nim zaangażowana. Ustalono, że przez konkretne zadania badań techniczno-kryminalistycznych rozumie się rozwiązywanie konkretnych problemów tych badań. Należy zauważyć, że logiczna sekwencja poszczególnych zadań badań techniczno-kryminalistycznych przejawia się w tym, że bez wykonania zadania poprzedniego rodzaju badań technicznokryminalistycznych nie można zrealizować następnego. Według autorów ścisła zależność i jasna spójność realizacji zadań badań techniczno-kryminalistycznych jest ważnym czynnikiem uzasadniającym, że wspomniane badania stanowią technologię holistyczną. Należy zauważyć, że począwszy od poziomu konkretnych zadań badań techniczno-kryminalistycznych można je podzielić według charakteru zadań na identyfikacyjne, klasyfikacyjne, diagnostyczne i sytuacyjne.
Keywords: Artykuł koncentruje się na analizie zadań, które można rozwiązać za pomocą badań techniczno-kryminalistycznych. Zauważa, że ponieważ kategoria taka jak „badania techniczno-kryminalistyczne” jest nowością w kryminalistyce krajowej, ich zadania nie zostały dotychczas ogólnie określone. Na podstawie poglądów naukowców dotyczących ogólnych zadań poszczególnych odmian badań techniczno-kryminalistycznych określono ogólne zadania badań techniczno-kryminalistycznych jako odrębną kategorię technologii kryminalistycznej. Polega ona na gromadzeniu informacji orientacyjnych lub dowodowych, które można uzyskać poprzez poszukiwanie, identyfikację i badanie obiektów podczas (w wyniku) prowadzenia działań dochodzeniowych (poszukiwawczych) i poza nimi przy użyciu specjalnej wiedzy kryminalistycznej oraz metod i środków technicznych i kryminalistycznych. Należy zauważyć, że poszczególnymi zadaniami badań techniczno-kryminalistycznych są zadania ogólne poszczególnych ich odmian. Ogólnie rzecz biorąc, obejmują one: poszukiwanie, które jest przeprowadzane w celu zidentyfikowania informacji śladowych; jego późniejsza kontrola – w celu ustalenia cech i właściwości obiektów; wstępne badanie i weryfikacja rachunkowości – w celu uzyskania informacji orientacyjnych i poszukiwawczych; a także ekspertyzy kryminalistyczne – w celu uzyskania informacji dowodowych na temat zdarzenia przestępstwa i osoby, która go popełniła lub była z nim zaangażowana. Ustalono, że przez konkretne zadania badań techniczno-kryminalistycznych rozumie się rozwiązywanie konkretnych problemów tych badań. Należy zauważyć, że logiczna sekwencja poszczególnych zadań badań techniczno-kryminalistycznych przejawia się w tym, że bez wykonania zadania poprzedniego rodzaju badań technicznokryminalistycznych nie można zrealizować następnego. Według autorów ścisła zależność i jasna spójność realizacji zadań badań techniczno-kryminalistycznych jest ważnym czynnikiem uzasadniającym, że wspomniane badania stanowią technologię holistyczną. Należy zauważyć, że począwszy od poziomu konkretnych zadań badań techniczno-kryminalistycznych można je podzielić według charakteru zadań na identyfikacyjne, klasyfikacyjne, diagnostyczne i sytuacyjne.

CECHY ZAWIADOMIENIA O PODEJRZENIU OSOBIE ZNAJDUJĄCEJ SIĘ NA TERYTORIUM AUTONOMICZNEJ REPUBLIKI KRYMU

Oleksandr Atamanov

aspirant Wydziału Dochodzeniowo-Śledczego Instytut Naukowo-Dydaktycznego nr 1
Narodowej Akademii Spraw Wewnętrznych (Kijów, Ukraina)

ORCID ID: 0000-0002-7637-6392

Anotation. Podczas badania stosowano system metod poznania naukowego: logiki formalnej (abstrakcja, analogia, dedukcja, indukcja, synteza) – w celu wyjaśnienia treści badanego pytania; metoda analizy systemowej – w celu sformułowania wniosków z badań i określenia kierunków doskonalenia przepisów prawa postępowania karnego Ukrainy; teoretyczny – w trakcie badań literatury naukowej i dydaktycznej. Nowością naukową jest systemowa analiza przepisów prawa postępowania karnego Ukrainy, biorąc pod uwagę wymagania umów międzynarodowych, zgoda na których obowiązywanie została udzielona przez Radę Najwyższą Ukrainy, oraz ustalenie teoretycznych i praktycznych problemów, bez których rozwiązania czynności procesowe strony oskarżenia przy przekazywaniu pisemnego zawiadomienia o podejrzeniu osobie, której miejsce zamieszkania i/lub pobytu znajduje się na terytorium Autonomicznej Republiki Krymu i miasta Sewastopol, nie spełnią zadań postępowania karnego i gwarancji określonych w umowach międzynarodowych. Zaproponowano sposoby rozwiązania podanego problemu praktycznego. Zgodnie z wynikami przeprowadzonego badania sformułowano wnioski: 1) ponieważ obowiązek dostarczenia pisemnego zawiadomienia o podejrzeniu, jako integralnej części zawiadomienia osoby o podejrzeniu, spoczywa na stronie oskarżenia, po ustaleniu przez nią informacji o siedzibie osoby, której miejsce zamieszkania i/lub pobytu znajduje się na terytorium Autonomicznej Republiki Krymu i miasta Sewastopol, właśnie państwo powinno podjąć wszelkie dostępne środki w celu zapewnienia i ochrony praw swoich obywateli, którzy się znajdują na czasowo niekontrolowanych terytorium, przez zastosowanie przez śledczego, prokuratora postanowień Rozdziału IX Kodeksu Postępowania Karnego Ukrainy; 2) w przypadku ustalenia przez stronę oskarżenia informacji o siedzibie osoby, której miejsce zamieszkania i/lub pobytu znajduje się na terytorium Autonomicznej Republiki Krymu i miasta Sewastopol, śledczy, prokurator jest zobowiązany zwrócić się do Federacji Rosyjskiej z wnioskiem o międzynarodową pomoc prawną, w celu wykonania poszczególnych czynności procesowych, a mianowicie doręczenia osobie zawiadomienia o podejrzeniu, ponieważ to Federacja Rosyjska sprawuje „skuteczną kontrolę” na czasowo okupowanym terytorium Ukrainy, w związku z czym zobowiązana jest do gwarantowania spełnienia artykułu 1 Konwencji; 3) procedura zawiadomienia o podejrzeniu osobie znajdującej się na terytorium Autonomicznej Republiki Krymu wymaga doskonalenia prawnego, biorąc pod uwagę praktykę Europejskiego Trybunału Praw Człowieka i wymagania umów międzynarodowych, zgoda na których obowiązywanie została udzielona przez Radę Najwyższą Ukrainy.
Keywords: Podczas badania stosowano system metod poznania naukowego: logiki formalnej (abstrakcja, analogia, dedukcja, indukcja, synteza) – w celu wyjaśnienia treści badanego pytania; metoda analizy systemowej – w celu sformułowania wniosków z badań i określenia kierunków doskonalenia przepisów prawa postępowania karnego Ukrainy; teoretyczny – w trakcie badań literatury naukowej i dydaktycznej. Nowością naukową jest systemowa analiza przepisów prawa postępowania karnego Ukrainy, biorąc pod uwagę wymagania umów międzynarodowych, zgoda na których obowiązywanie została udzielona przez Radę Najwyższą Ukrainy, oraz ustalenie teoretycznych i praktycznych problemów, bez których rozwiązania czynności procesowe strony oskarżenia przy przekazywaniu pisemnego zawiadomienia o podejrzeniu osobie, której miejsce zamieszkania i/lub pobytu znajduje się na terytorium Autonomicznej Republiki Krymu i miasta Sewastopol, nie spełnią zadań postępowania karnego i gwarancji określonych w umowach międzynarodowych. Zaproponowano sposoby rozwiązania podanego problemu praktycznego. Zgodnie z wynikami przeprowadzonego badania sformułowano wnioski: 1) ponieważ obowiązek dostarczenia pisemnego zawiadomienia o podejrzeniu, jako integralnej części zawiadomienia osoby o podejrzeniu, spoczywa na stronie oskarżenia, po ustaleniu przez nią informacji o siedzibie osoby, której miejsce zamieszkania i/lub pobytu znajduje się na terytorium Autonomicznej Republiki Krymu i miasta Sewastopol, właśnie państwo powinno podjąć wszelkie dostępne środki w celu zapewnienia i ochrony praw swoich obywateli, którzy się znajdują na czasowo niekontrolowanych terytorium, przez zastosowanie przez śledczego, prokuratora postanowień Rozdziału IX Kodeksu Postępowania Karnego Ukrainy; 2) w przypadku ustalenia przez stronę oskarżenia informacji o siedzibie osoby, której miejsce zamieszkania i/lub pobytu znajduje się na terytorium Autonomicznej Republiki Krymu i miasta Sewastopol, śledczy, prokurator jest zobowiązany zwrócić się do Federacji Rosyjskiej z wnioskiem o międzynarodową pomoc prawną, w celu wykonania poszczególnych czynności procesowych, a mianowicie doręczenia osobie zawiadomienia o podejrzeniu, ponieważ to Federacja Rosyjska sprawuje „skuteczną kontrolę” na czasowo okupowanym terytorium Ukrainy, w związku z czym zobowiązana jest do gwarantowania spełnienia artykułu 1 Konwencji; 3) procedura zawiadomienia o podejrzeniu osobie znajdującej się na terytorium Autonomicznej Republiki Krymu wymaga doskonalenia prawnego, biorąc pod uwagę praktykę Europejskiego Trybunału Praw Człowieka i wymagania umów międzynarodowych, zgoda na których obowiązywanie została udzielona przez Radę Najwyższą Ukrainy.

CHARAKTERYSTYKA PORÓWNAWCZO-PRAWNA PRZEPISÓW REGULUJĄCYCH ZARZĄDZANIE GOSPODARKĄ PORTOWĄ

Nataliia Aiahut

adiunkt Katedry Dyscyplin Gospodarczo-Prawnych
Donieckiego Instytutu Prawnego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Ukrainy (Mariupol, obwód doniecki, Ukraina)

ORCID ID: 0000-0003-1357-6853

Anotation. W artykule naukowym zbadano specyfikę zarządzania portem morskim w różnych krajach świata. Przeanalizowano wyróżniające się podejścia i koncepcje zarządzania, które są stosowane w krajach rozwiniętych gospodarczo: Stanach Zjednoczonych (dalej – USA), Chinach, Wielkiej Brytanii. Określono współczesne trendy w zarządzaniu gospodarką portową. Określono główne problemy dotyczące organizacji zarządzania gospodarką portową w omawianych krajach. W wyniku podkreślono kierunki poprawy przepisów regulujących zarządzanie gospodarką portową na Ukrainie. Ustalono, że najczęstszym modelem zarządzania portem w powyższych krajach jest model „port landlord”. Zgodnie z tym modelem władze portowe działają zarówno jako organ regulacyjny, jak i wynajmujący, podczas gdy operacje portowe (zwłaszcza obsługa ładunków) są przeprowadzane przez prywatne firmy (The World Bank, 2007, s. 83). Jednocześnie istnieją różne przypadki użycia tego modelu, które różnią się znacznie od siebie. W wyniku badania zidentyfikowano problematyczne aspekty, z jakimi stykają się wspomniane kraje w zakresie zarządzania portami morskimi. Głównym problematycznym aspektem w Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii opisanym w pracach naukowych badaczy zagranicznych jest brak odpowiedniej kontroli jakości usług portowych oraz odpowiedniej organizacji kontroli rządowej nad sektorem portowym w ogóle. Powyższe problematyczne aspekty, a także pozytywne tendencje w systemie zarządzania portami w rozważanych krajach, należy uwzględnić w kolejnych etapach reformy portowej, która obecnie ma miejsce na Ukrainie. Aby, korzystając z międzynarodowego doświadczenia, uniknąć błędów w tworzeniu wewnętrznego systemu zarządzania portami morskimi. W związku z tym, w wyniku badań określono kierunki poprawy przepisów prawa w zakresie regulacji zarządzania portami na Ukrainie.
Keywords: W artykule naukowym zbadano specyfikę zarządzania portem morskim w różnych krajach świata. Przeanalizowano wyróżniające się podejścia i koncepcje zarządzania, które są stosowane w krajach rozwiniętych gospodarczo: Stanach Zjednoczonych (dalej – USA), Chinach, Wielkiej Brytanii. Określono współczesne trendy w zarządzaniu gospodarką portową. Określono główne problemy dotyczące organizacji zarządzania gospodarką portową w omawianych krajach. W wyniku podkreślono kierunki poprawy przepisów regulujących zarządzanie gospodarką portową na Ukrainie. Ustalono, że najczęstszym modelem zarządzania portem w powyższych krajach jest model „port landlord”. Zgodnie z tym modelem władze portowe działają zarówno jako organ regulacyjny, jak i wynajmujący, podczas gdy operacje portowe (zwłaszcza obsługa ładunków) są przeprowadzane przez prywatne firmy (The World Bank, 2007, s. 83). Jednocześnie istnieją różne przypadki użycia tego modelu, które różnią się znacznie od siebie. W wyniku badania zidentyfikowano problematyczne aspekty, z jakimi stykają się wspomniane kraje w zakresie zarządzania portami morskimi. Głównym problematycznym aspektem w Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii opisanym w pracach naukowych badaczy zagranicznych jest brak odpowiedniej kontroli jakości usług portowych oraz odpowiedniej organizacji kontroli rządowej nad sektorem portowym w ogóle. Powyższe problematyczne aspekty, a także pozytywne tendencje w systemie zarządzania portami w rozważanych krajach, należy uwzględnić w kolejnych etapach reformy portowej, która obecnie ma miejsce na Ukrainie. Aby, korzystając z międzynarodowego doświadczenia, uniknąć błędów w tworzeniu wewnętrznego systemu zarządzania portami morskimi. W związku z tym, w wyniku badań określono kierunki poprawy przepisów prawa w zakresie regulacji zarządzania portami na Ukrainie.

ETAPY I CECHY SĄDOWNICTWA I POSTĘPOWANIA SĄDOWEGO HETMAŃSZCZYZNY (II POŁOWA XVII – KONIEC XVIII W.)

Oleksandr Byrkovych

kandydat nauk prawnych, docent, docent Katedry Teorii i Historii Państwa i Prawa
Użhorodzkiego Uniwersytetu Narodowego (Użhorod, Ukraina)

ORCID ID: 0000-0003-3880-359X

Anotation. W artykule dokonano wyodrębnienia i scharakteryzowania głównych etapów powstawania i transformacji systemu sądownictwa i postępowania sądowego Hetmańszczyzny. Osiągnięcie uogólniających wniosków zostało możliwe dzięki zastosowaniu zasad obiektywizmu, naukowości, wszechstronności, historyzmu, pierwszeństwa faktu oraz historyczno-porównawczych, heurystycznych, interpretacyjno-prawnych, porównawczo-prawnych i instrumentalnoprawnych metod wiedzy naukowej. Dzięki kompleksowemu podejściu ustalono, że począwszy od 1648 r.rozpoczął się proces instytucjonalnego ukształtowania sądownictwa Hetmańszczyzny. Za najbardziej wyraziste okresy jej transformacji można uznać Konstytucję F. Orlika z 1710 r., która, choć i proklamowała niezależność sądowniczej gałęzi władzy, dość fragmentarycznie określiła jej kompetencje. Reformy strukturalne odbyły się w latach 1760-1763, kiedy K. Razumowski nie tylko ukształtował jasną strukturę władz sądowych, ale także wprowadził zasadę równości wszystkich obywateli przed sądem, co było nowe nawet w ówczesnej praktyce europejskiej. Badanie historycznych i prawnych aspektów powstawania i rozwoju postępowania sądowego na ziemiach ukraińskich jest ważne pod kątem dowodu ustalonej tradycji budowania państwa, obecności tradycyjnych podejść do organizacji władzy państwowej i dominacji liberalnego typu ideologii prawnej.
Keywords: W artykule dokonano wyodrębnienia i scharakteryzowania głównych etapów powstawania i transformacji systemu sądownictwa i postępowania sądowego Hetmańszczyzny. Osiągnięcie uogólniających wniosków zostało możliwe dzięki zastosowaniu zasad obiektywizmu, naukowości, wszechstronności, historyzmu, pierwszeństwa faktu oraz historyczno-porównawczych, heurystycznych, interpretacyjno-prawnych, porównawczo-prawnych i instrumentalnoprawnych metod wiedzy naukowej. Dzięki kompleksowemu podejściu ustalono, że począwszy od 1648 r.rozpoczął się proces instytucjonalnego ukształtowania sądownictwa Hetmańszczyzny. Za najbardziej wyraziste okresy jej transformacji można uznać Konstytucję F. Orlika z 1710 r., która, choć i proklamowała niezależność sądowniczej gałęzi władzy, dość fragmentarycznie określiła jej kompetencje. Reformy strukturalne odbyły się w latach 1760-1763, kiedy K. Razumowski nie tylko ukształtował jasną strukturę władz sądowych, ale także wprowadził zasadę równości wszystkich obywateli przed sądem, co było nowe nawet w ówczesnej praktyce europejskiej. Badanie historycznych i prawnych aspektów powstawania i rozwoju postępowania sądowego na ziemiach ukraińskich jest ważne pod kątem dowodu ustalonej tradycji budowania państwa, obecności tradycyjnych podejść do organizacji władzy państwowej i dominacji liberalnego typu ideologii prawnej.

PODSTAWY ADMINISTRACYJNO-PRAWNE W ZAKRESIE KOMPLEKSOWYCH I INNYCH RODZAJÓW BADAŃ LEKARSKICH FUNKCJONARIUSZY POLICJI NARODOWEJ

Liliia Bobrishova

aspirant
Dniepropetrowskiego Państwowego Uniwersytetu Spraw Wewnętrznych (Dniepr, Ukraina)

ORCID ID: 0000-0001-8258-7084

Anotation. Artykuł analizuje ramy prawne dotyczące przechodzenia różnych rodzajów badań lekarskich przez policjantów. Oświetlają kategorie policjantów, którzy podlegają badaniom lekarskim (obecni pracownicy policji, w stanie spoczynku, kandydaci do szeregów Policji Narodowej, na uczelnie przy Ministerstwie Spraw Wewnętrznych Ukrainy). Wskazuje się, że zgodnie z obowiązującym prawem policjanci muszą przejść kompleksowe badania lekarskie (kliniczne), docelowe badania lekarskie, psychofizjologiczne badania i testowania oraz profilaktyczne okresowe badania narkologiczne i psychiatryczne. Rozpatrywana jest kwestia zadań i funkcji specjalnych komisji lekarskich (wojskowo-lekarskich) przy Ministerstwie Spraw Wewnętrznych, przyczyn i kategorii policjantów, wobec których Komisja sprawuje swoje uprawnienia. Chodzi o zasady kompleksowego badania lekarskiego, w jakich placówkach powinno być przeprowadzane (obecność określonych standardów i wymagań), częstotliwość profilaktycznego badania lekarskiego. Określa się również zgodnie z obowiązującymi ramami prawnymi podstawowe aspekty poddawania się obowiązkowym okresowym badaniom lekarskim i psychiatrycznym (podaje się częstotliwość i specyfikę dla poszczególnych kategorii policjantów). Nacisk kładziony jest również na przechodzenie przez policję badania lekarskiego przeprowadzanego przez komisje lekarskie. Badanie dotyczy również niektórych istniejących sprzeczności, nieścisłości w aktach prawnych regulujących te kwestie. Stwierdzono, że w dziedzinie opieki zdrowotnej policjantów istnieje praktyka szeregu badań medycznych, które są przeprowadzane okresowo, ze względu na fakt, że taki zawód obejmuje powierzenie funkcjonariuszowi policji ważnych obowiązków (w tym personifikację jednego ze znaków państwa w postaci wyłącznego prawa do stosowania siły przymusu wobec obywateli). Zgodnie z obowiązujących przepisów prawa policjanci muszą przejść kompleksowe badania lekarskie (kliniczne) corocznie, w razie potrzeby docelowe badania lekarskie i psychofizjologiczne badania i testowania. Ramy prawne określają kategorie osób, które muszą przejść takie badania. Jednak niektóre regulaminy nie są już zgodne ze współczesnymi zmianami, które miały miejsce w ciągu ostatnich lat i wymagają zmian lub przyjęcia nowych regulaminów, które regulowałyby na przykład kwestie badań narkologicznych i psychiatrycznych w systemie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych.
Keywords: Artykuł analizuje ramy prawne dotyczące przechodzenia różnych rodzajów badań lekarskich przez policjantów. Oświetlają kategorie policjantów, którzy podlegają badaniom lekarskim (obecni pracownicy policji, w stanie spoczynku, kandydaci do szeregów Policji Narodowej, na uczelnie przy Ministerstwie Spraw Wewnętrznych Ukrainy). Wskazuje się, że zgodnie z obowiązującym prawem policjanci muszą przejść kompleksowe badania lekarskie (kliniczne), docelowe badania lekarskie, psychofizjologiczne badania i testowania oraz profilaktyczne okresowe badania narkologiczne i psychiatryczne. Rozpatrywana jest kwestia zadań i funkcji specjalnych komisji lekarskich (wojskowo-lekarskich) przy Ministerstwie Spraw Wewnętrznych, przyczyn i kategorii policjantów, wobec których Komisja sprawuje swoje uprawnienia. Chodzi o zasady kompleksowego badania lekarskiego, w jakich placówkach powinno być przeprowadzane (obecność określonych standardów i wymagań), częstotliwość profilaktycznego badania lekarskiego. Określa się również zgodnie z obowiązującymi ramami prawnymi podstawowe aspekty poddawania się obowiązkowym okresowym badaniom lekarskim i psychiatrycznym (podaje się częstotliwość i specyfikę dla poszczególnych kategorii policjantów). Nacisk kładziony jest również na przechodzenie przez policję badania lekarskiego przeprowadzanego przez komisje lekarskie. Badanie dotyczy również niektórych istniejących sprzeczności, nieścisłości w aktach prawnych regulujących te kwestie. Stwierdzono, że w dziedzinie opieki zdrowotnej policjantów istnieje praktyka szeregu badań medycznych, które są przeprowadzane okresowo, ze względu na fakt, że taki zawód obejmuje powierzenie funkcjonariuszowi policji ważnych obowiązków (w tym personifikację jednego ze znaków państwa w postaci wyłącznego prawa do stosowania siły przymusu wobec obywateli). Zgodnie z obowiązujących przepisów prawa policjanci muszą przejść kompleksowe badania lekarskie (kliniczne) corocznie, w razie potrzeby docelowe badania lekarskie i psychofizjologiczne badania i testowania. Ramy prawne określają kategorie osób, które muszą przejść takie badania. Jednak niektóre regulaminy nie są już zgodne ze współczesnymi zmianami, które miały miejsce w ciągu ostatnich lat i wymagają zmian lub przyjęcia nowych regulaminów, które regulowałyby na przykład kwestie badań narkologicznych i psychiatrycznych w systemie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych.

RODZAJE I FORMY WSPÓŁDZIAŁANIA ŚLEDCZEGO Z FUNKCJONARIUSZAMI I JEDNOSTKAMI ORGANÓW POLICJI NARODOWEJ

Mykola Borysenko

kandydat na stopień doktora filozofii Wydziału Postępowania Karnego
Narodowej Akademii Spraw Wewnętrznych (Kijów, Ukraina)

ORCID ID: 0000-0003-4953-1227

Anotation. W artykule dokonano analizy naukowych i praktycznych podejść do określania rodzajów i form interakcji śledczego z urzędnikami i jednostkami organów Policji Narodowej. Przeprowadzono klasyfikację gatunków i form interakcji. Ustalono, że formy współdziałania śledczego należy podzielić na procesowe i nieprocesowe (organizacyjne). Stwierdzono, że procesowe formy interakcji są rodzajem stosunków karno-proceduralnych, regulowanych przez obowiązujące prawo karno-procesowe, a nieprocesowe (organizacyjne) uregulowane przez przepisy departamentalne (zarządzenia, instrukcje, regulaminy, polecenia itp.) oraz normy etyki służbowej, które są kształtowane przez praktykę.
Keywords: W artykule dokonano analizy naukowych i praktycznych podejść do określania rodzajów i form interakcji śledczego z urzędnikami i jednostkami organów Policji Narodowej. Przeprowadzono klasyfikację gatunków i form interakcji. Ustalono, że formy współdziałania śledczego należy podzielić na procesowe i nieprocesowe (organizacyjne). Stwierdzono, że procesowe formy interakcji są rodzajem stosunków karno-proceduralnych, regulowanych przez obowiązujące prawo karno-procesowe, a nieprocesowe (organizacyjne) uregulowane przez przepisy departamentalne (zarządzenia, instrukcje, regulaminy, polecenia itp.) oraz normy etyki służbowej, które są kształtowane przez praktykę.

MIĘDZYNARODOWE REGULACJE PRAWNE DOTYCZĄCE BEZPIECZEŃSTWA DZIENNIKARZY-OBROŃCÓW PRAW CZŁOWIEKA

Karolina Varnavska

aspirantka Wydziału Prawa Międzynarodowego i Europejskiego Wydziału Praw
Charkowskiego Uniwersytetu Narodowego im. W.N. Karazina (Charków, Ukraina)

ORCID ID: 0000-0002-1257-089

Anotation. W artykule analizowane są przepisy międzynarodowych aktów prawnych o charakterze uniwersalnym, dotyczących bezpieczeństwa dziennikarzy, prowadzących działalność z obrony prawa, podany jest szczegółowy opis poniższych przepisów: Raport Biura Wysokiego Komisarza ONZ ds. Praw Człowieka (Bezpieczeństwo dziennikarzy) A/HRC/24/23, Generalne Zgromadzenia ONZ, Sprawozdania Specjalnego sprawozdawcy ds. pozasądowych kar śmierci, kar śmierci bez należytego procesu lub dowolnych kar śmierci, Sprawozdania Specjalnego sprawozdawcy ds. promocji i ochrony prawa do wolności poglądów i ich wyrażania, Plan działania ONZ w sprawie bezpieczeństwa dziennikarzy i kwestii bezkarności, raporty Biura Wysokiego Komisarza ONZ ds. praw człowieka, rezolucje Rady Praw Człowieka w sprawie bezpieczeństwa dziennikarzy, deklaracja Medellin w sprawie bezpieczeństwa dziennikarzy i walki z bezkarnością). Podkreśla się, że działalność dziennikarzy jest ściśle związana ze znacznym ryzykiem spowodowanym rozpowszechnianiem „niewygodnych” informacji zarówno od podmiotów publicznych, jak i przedstawicieli sektora prywatnego, co z kolei stanowi zagrożenie nie tylko dla życia, zdrowia i reputacji, ale także dla społeczeństwa demokratycznego, praworządności i poszanowania praw człowieka w ogóle. W związku z tym, aby zapobiec i powstrzymać istniejące naruszenia praw dziennikarzy, społeczność międzynarodowa wzywa państwa do ustanowienia i udoskonalenia środków legislacyjnych w tej dziedzinie; podnieść świadomość społeczną na temat praw i obowiązków dziennikarzy; potępić ataki na dziennikarzy i pociągnąć winnych do odpowiedzialności. Ponadto w przypadku przestępstw przeciwko dziennikarzom zachęca się państwa do tworzenia specjalnych jednostek (niezależnych komisji) w celu prowadzenia dochodzeń; zatwierdzania jasnych protokołów i metod ścigania; zapewnienia stworzenie mechanizmów wczesnego ostrzegania i szybkiego reagowania dla dziennikarzy i innych.
Keywords: W artykule analizowane są przepisy międzynarodowych aktów prawnych o charakterze uniwersalnym, dotyczących bezpieczeństwa dziennikarzy, prowadzących działalność z obrony prawa, podany jest szczegółowy opis poniższych przepisów: Raport Biura Wysokiego Komisarza ONZ ds. Praw Człowieka (Bezpieczeństwo dziennikarzy) A/HRC/24/23, Generalne Zgromadzenia ONZ, Sprawozdania Specjalnego sprawozdawcy ds. pozasądowych kar śmierci, kar śmierci bez należytego procesu lub dowolnych kar śmierci, Sprawozdania Specjalnego sprawozdawcy ds. promocji i ochrony prawa do wolności poglądów i ich wyrażania, Plan działania ONZ w sprawie bezpieczeństwa dziennikarzy i kwestii bezkarności, raporty Biura Wysokiego Komisarza ONZ ds. praw człowieka, rezolucje Rady Praw Człowieka w sprawie bezpieczeństwa dziennikarzy, deklaracja Medellin w sprawie bezpieczeństwa dziennikarzy i walki z bezkarnością). Podkreśla się, że działalność dziennikarzy jest ściśle związana ze znacznym ryzykiem spowodowanym rozpowszechnianiem „niewygodnych” informacji zarówno od podmiotów publicznych, jak i przedstawicieli sektora prywatnego, co z kolei stanowi zagrożenie nie tylko dla życia, zdrowia i reputacji, ale także dla społeczeństwa demokratycznego, praworządności i poszanowania praw człowieka w ogóle. W związku z tym, aby zapobiec i powstrzymać istniejące naruszenia praw dziennikarzy, społeczność międzynarodowa wzywa państwa do ustanowienia i udoskonalenia środków legislacyjnych w tej dziedzinie; podnieść świadomość społeczną na temat praw i obowiązków dziennikarzy; potępić ataki na dziennikarzy i pociągnąć winnych do odpowiedzialności. Ponadto w przypadku przestępstw przeciwko dziennikarzom zachęca się państwa do tworzenia specjalnych jednostek (niezależnych komisji) w celu prowadzenia dochodzeń; zatwierdzania jasnych protokołów i metod ścigania; zapewnienia stworzenie mechanizmów wczesnego ostrzegania i szybkiego reagowania dla dziennikarzy i innych.

WSPÓŁDZIAŁANIE PODMIOTÓW NOTARIALNYCH Z ORGANAMI PUBLICZNYMI I NIEPUBLICZNYMI

Yuliia Vasylyk

aspirant Wydziału Administracji Publicznej i Administracji
Narodowej Akademii Spraw Wewnętrznych (Kijów, Ukraina)

ORCID ID: 0000-0003-0703-0643

Anotation. W niniejszym artykule omówimy współdziałanie organów publicznych i niepublicznych z podmiotami notarialnymi. Należy od razu zauważyć, że już z tytułu artykułu wynika, że poruszony w nim temat ma bardziej praktyczny charakter i orientację. Jednak te pytania niewątpliwie mają swoje podłoże naukowe i teoretyczne, ponieważ każda problematyka w naukach prawnych jest najpierw, w większości przypadków, rozwiązywana na płaszczyźnie teoretycznej, a dopiero potem następuje jej aprobata praktyczna.
Keywords: W niniejszym artykule omówimy współdziałanie organów publicznych i niepublicznych z podmiotami notarialnymi. Należy od razu zauważyć, że już z tytułu artykułu wynika, że poruszony w nim temat ma bardziej praktyczny charakter i orientację. Jednak te pytania niewątpliwie mają swoje podłoże naukowe i teoretyczne, ponieważ każda problematyka w naukach prawnych jest najpierw, w większości przypadków, rozwiązywana na płaszczyźnie teoretycznej, a dopiero potem następuje jej aprobata praktyczna.

OKOLICZNOŚCI DO WYJAŚNIENIA PODCZAS DOCHODZENIA W SPRAWIE BRANIA ZAKŁADNIKÓW

Ivan Vyhivskyi

student
Charkowskiego Uniwersytetu Spraw Wewnętrznych (Charków, Ukraina)

ORCID ID: 0000-0002-1293-5810

Anotation. Artykuł naukowy koncentruje się na podkreśleniu okoliczności, które należy wyjaśnić podczas dochodzenia w sprawie brania zakładników. Przeanalizowano podejścia naukowców do tej koncepcji i na podstawie klasyfikacji okoliczności, które należy wyjaśnić podczas dochodzenia w sprawie powiązanych czynów zabronionych, które zostały zbadane przez naukowców, podano listę okoliczności, które należy ustalić w postępowaniu karnym o wzięcie zakładników, które są pogrupowane w grupy: okoliczności dotyczące zdarzenia czynu zabronionego; okoliczności osobiste; okoliczności śledcze; inne okoliczności, z których każda obejmuje okoliczności grupy do udowodnienia. Ustalono, że kształtowanie się okoliczności do ustalenia wynika z trzech czynników: przedmiotu dowodu (przewidzianego w art. 91 Kodeksu Postępowania Karnego Ukrainy), karno-prawnej i kryminalistycznej charakterystyki określonego czynu zabronionego. Jednocześnie okoliczności, które mają być udowodnione, znajdują odzwierciedlenie w normach obowiązującej Kodeksu Postępowania Karnego i są decydujące, podstawowe dla wszystkich czynów przestępczych bez wyjątku, a także dla organizacji dochodzenia, dlatego mają ogromne znaczenie.
Keywords: Artykuł naukowy koncentruje się na podkreśleniu okoliczności, które należy wyjaśnić podczas dochodzenia w sprawie brania zakładników. Przeanalizowano podejścia naukowców do tej koncepcji i na podstawie klasyfikacji okoliczności, które należy wyjaśnić podczas dochodzenia w sprawie powiązanych czynów zabronionych, które zostały zbadane przez naukowców, podano listę okoliczności, które należy ustalić w postępowaniu karnym o wzięcie zakładników, które są pogrupowane w grupy: okoliczności dotyczące zdarzenia czynu zabronionego; okoliczności osobiste; okoliczności śledcze; inne okoliczności, z których każda obejmuje okoliczności grupy do udowodnienia. Ustalono, że kształtowanie się okoliczności do ustalenia wynika z trzech czynników: przedmiotu dowodu (przewidzianego w art. 91 Kodeksu Postępowania Karnego Ukrainy), karno-prawnej i kryminalistycznej charakterystyki określonego czynu zabronionego. Jednocześnie okoliczności, które mają być udowodnione, znajdują odzwierciedlenie w normach obowiązującej Kodeksu Postępowania Karnego i są decydujące, podstawowe dla wszystkich czynów przestępczych bez wyjątku, a także dla organizacji dochodzenia, dlatego mają ogromne znaczenie.

ORGANIZACJA DZIAŁAŃ POSZUKIWAWCZYCH SKRADZIONEGO MIENIA NA POCZĄTKOWYM ETAPIE DOCHODZENIA W SPRAWIE KRADZIEŻY

Yuliia Vysotenko

student Katedry Kryminalistyki i Medycyny Sądowej
Narodowej Akademii Spraw Wewnętrznych (Kijów, Ukraina)

ORCID ID: 0000-0002-0933-6884

Anotation. W artykule naukowym autor bada kwestie związane z organizacją działań poszukiwawczych skradzionego mienia na początkowym etapie dochodzenia. W tym celu w artykule przeanalizowano różne podejścia do określenia przedmiotu przestępstwa jako głównego elementu kryminalistycznej charakterystyki kradzieży i określono typową listę mienia, do której przejęcia celem jest intencja osoby sprawcy. Porównano różne kategorie przedmiotów przestępstwa w zależności od sposobu przestępstwa, właściwości wieku podmiotu przestępstwa i jego potrzeb, miejsca i czasu popełnienia kradzieży. Zaproponowano, aby rozważyć działalność w poszukiwaniu skradzionego mienia na początkowym etapie dochodzenia w kilku aspektach: jako proces współdziałania organów śledztwa przedprocesowego z innymi organami i jednostkami Policji Narodowej Ukrainy, mający na celu ustalenie lokalizacji skradzionego mienia, jego zajęcie i zwrot właścicielowi; jako odbiór taktyczny poszczególnych czynności śledczych (poszukiwawczych); jako operacja taktyczna „poszukiwanie skradzionego mienia”; jako zdarzenie operacyjne i poszukiwawcze.
Keywords: W artykule naukowym autor bada kwestie związane z organizacją działań poszukiwawczych skradzionego mienia na początkowym etapie dochodzenia. W tym celu w artykule przeanalizowano różne podejścia do określenia przedmiotu przestępstwa jako głównego elementu kryminalistycznej charakterystyki kradzieży i określono typową listę mienia, do której przejęcia celem jest intencja osoby sprawcy. Porównano różne kategorie przedmiotów przestępstwa w zależności od sposobu przestępstwa, właściwości wieku podmiotu przestępstwa i jego potrzeb, miejsca i czasu popełnienia kradzieży. Zaproponowano, aby rozważyć działalność w poszukiwaniu skradzionego mienia na początkowym etapie dochodzenia w kilku aspektach: jako proces współdziałania organów śledztwa przedprocesowego z innymi organami i jednostkami Policji Narodowej Ukrainy, mający na celu ustalenie lokalizacji skradzionego mienia, jego zajęcie i zwrot właścicielowi; jako odbiór taktyczny poszczególnych czynności śledczych (poszukiwawczych); jako operacja taktyczna „poszukiwanie skradzionego mienia”; jako zdarzenie operacyjne i poszukiwawcze.

SZTUCZNA INTELIGENCJA JAKO PODMIOT PRAWA CYWILNEGO

Alina Honcharova, Dmytro Murach

Alina Honcharova. Kandydat nauk prawnych, docent, docent Katedry Dyscyplin Karno-Prawnych i Postępowania Sądowego, Dydaktyczno-Naukowego Instytutu Prawa Sumskiego Uniwersytetu Państwowego (Sumy, Ukraina)
Dmytro Murach. Student Dydaktyczno-Naukowego Instytutu Prawa Sumskiego Uniwersytetu Państwowego (Sumy, Ukraina)

ORCID ID: 0000-0002-9815-0394, ORCID ID: 0000-0002-4645-1275

Anotation. W tezach artykułu autorzy analizują opinie naukowców dotyczące nowoczesnej interpretacji koncepcji sztucznej inteligencji. Badane są dwie koncepcje rozumienia woli sztucznej inteligencji. Nacisk kładziony jest na podział sztucznej inteligencji na dwa rodzaje: te, które mają wolę, i złożone mechanizmy bezwładności. Badana jest naukowa wizja sztucznej inteligencji w systemie prawnym Unii Europejskiej i świata. Podano przykłady działania techniki robotycznej jako pełnoprawnego podmiotu prawa. Proponuje się trzy sposoby wdrażania sztucznej inteligencji do systemu prawnego Ukrainy: wyodrębnienie jako niezależnej osoby elektronicznej, utożsamienie z niektórymi minami osoby fizycznej i sztucznej inteligencji na płaszczyźnie cywilistyki, uznanie za sztuczną inteligencją przedmiotu stosunków cywilnoprawnych. Proponuje się definicję terminu „osoba elektroniczna” w kontekście integracji europejskiej. W badaniach naukowych autorzy proponują zmiany w obowiązującym prawie Ukrainy.
Keywords: W tezach artykułu autorzy analizują opinie naukowców dotyczące nowoczesnej interpretacji koncepcji sztucznej inteligencji. Badane są dwie koncepcje rozumienia woli sztucznej inteligencji. Nacisk kładziony jest na podział sztucznej inteligencji na dwa rodzaje: te, które mają wolę, i złożone mechanizmy bezwładności. Badana jest naukowa wizja sztucznej inteligencji w systemie prawnym Unii Europejskiej i świata. Podano przykłady działania techniki robotycznej jako pełnoprawnego podmiotu prawa. Proponuje się trzy sposoby wdrażania sztucznej inteligencji do systemu prawnego Ukrainy: wyodrębnienie jako niezależnej osoby elektronicznej, utożsamienie z niektórymi minami osoby fizycznej i sztucznej inteligencji na płaszczyźnie cywilistyki, uznanie za sztuczną inteligencją przedmiotu stosunków cywilnoprawnych. Proponuje się definicję terminu „osoba elektroniczna” w kontekście integracji europejskiej. W badaniach naukowych autorzy proponują zmiany w obowiązującym prawie Ukrainy.

GŁÓWNE KIERUNKI REALIZACJI POLITYKI KADROWEJ W ORGANACH POLICJI NARODOWEJ

Ruslan Horiachenko

aspirant Laboratorium Naukowego ds. Działań Prewencyjnych i Zapobiegania Korupcji
Narodowej Akademii Spraw Wewnętrznych (Kijów, Ukraina)

ORCID ID: 0000-0001-9269-9717

Anotation. Artykuł poświęcony jest badaniu istoty głównych kierunków realizacji polityki kadrowej w organach Narodowej Policji Ukrainy. Dokonano analizy treści i stosunku pojęć „polityka kadrowa” a „kadra”. Dokonano analizy dotychczasowych badań naukowych poświęconych wyjaśnieniu treści pojęcia „polityka kadrowa w organach Policji Narodowej” oraz nadano autorską definicję tego terminu. Rozważono Strategię rozwoju organów systemu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych na okres do 2020 r., której jednym z priorytetów jest rozwój potencjału kadrowego i ochrona socjalna pracowników w celu utworzenia stabilnej i wysoce profesjonalnej kadry organów systemu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Podkreślono główne współczesne wyzwania i zagrożenia w tej dziedzinie, w tym brak skutecznego i nowoczesnego systemu szkolenia, doboru i zarządzania personelem, przejrzystych mechanizmów rozwoju kariery; brak odpowiedniego systemu ochrony socjalnej, rozwoju zawodowego i motywacji pracowników organów systemu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, niski poziom inicjatywy pracowników i ich podatność na ryzyko korupcji; brak sprawnego systemu komunikacji wewnętrznej, które należy pokonać, aby utworzyć wysoce profesjonalną kadrę organów systemu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, która jest w stanie odpowiednio reagować na nowoczesne wyzwania i zagrożenia. Dokładnie zbadany Plan działań dotyczących wdrożenia strategii rozwoju systemów organów Ministerstwa Spraw Wewnętrznych na okres do 2020 r., zatwierdzony Rozporządzeniem Rady Ministrów Ukrainy z dnia 21 sierpnia 2019 r. № 693-р. Na podstawie przeanalizowanych badań naukowych i aktów prawnych przedstawiono wykaz i charakterystykę treści głównych kierunków współczesnej polityki kadrowej w organach Policji Narodowej Ukrainy, które są kluczowe dla skutecznego jej wdrożenia, warunkują jej aktualny stan i uwzględniają perspektywy poprawy.
Keywords: Artykuł poświęcony jest badaniu istoty głównych kierunków realizacji polityki kadrowej w organach Narodowej Policji Ukrainy. Dokonano analizy treści i stosunku pojęć „polityka kadrowa” a „kadra”. Dokonano analizy dotychczasowych badań naukowych poświęconych wyjaśnieniu treści pojęcia „polityka kadrowa w organach Policji Narodowej” oraz nadano autorską definicję tego terminu. Rozważono Strategię rozwoju organów systemu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych na okres do 2020 r., której jednym z priorytetów jest rozwój potencjału kadrowego i ochrona socjalna pracowników w celu utworzenia stabilnej i wysoce profesjonalnej kadry organów systemu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Podkreślono główne współczesne wyzwania i zagrożenia w tej dziedzinie, w tym brak skutecznego i nowoczesnego systemu szkolenia, doboru i zarządzania personelem, przejrzystych mechanizmów rozwoju kariery; brak odpowiedniego systemu ochrony socjalnej, rozwoju zawodowego i motywacji pracowników organów systemu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, niski poziom inicjatywy pracowników i ich podatność na ryzyko korupcji; brak sprawnego systemu komunikacji wewnętrznej, które należy pokonać, aby utworzyć wysoce profesjonalną kadrę organów systemu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, która jest w stanie odpowiednio reagować na nowoczesne wyzwania i zagrożenia. Dokładnie zbadany Plan działań dotyczących wdrożenia strategii rozwoju systemów organów Ministerstwa Spraw Wewnętrznych na okres do 2020 r., zatwierdzony Rozporządzeniem Rady Ministrów Ukrainy z dnia 21 sierpnia 2019 r. № 693-р. Na podstawie przeanalizowanych badań naukowych i aktów prawnych przedstawiono wykaz i charakterystykę treści głównych kierunków współczesnej polityki kadrowej w organach Policji Narodowej Ukrainy, które są kluczowe dla skutecznego jej wdrożenia, warunkują jej aktualny stan i uwzględniają perspektywy poprawy.

SUBIEKTYWNY ELEMENT MIĘDZYNARODOWEGO CZYNU BEZPRAWNEGO

Tetiana Hrabovych

kandydat nauk prawnych

ORCID ID: 0000-0001-6819-0486

Anotation. W artykule wyjaśniono treść i normatywne utrwalenie subiektywnego elementu międzynarodowego czynu bezprawnego, określono podstawowe zasady przypisywania państwu bezprawnego zachowania w celu pociągnięcia do międzynarodowej odpowiedzialności prawnej, rozważono kwestie dotyczące odpowiedzialności państwa za zachowanie prywatnych aktorów, podkreślono istotę pojęcia „wina” państwa. Podstawę metodologiczną badania subiektywnego elementu międzynarodowego czynu bezprawnego stanowiły następujące metody: historyczno-prawna, porównawczoprawna, systemowa, formalno-prawna i dialektyczna. Ustala się, że subiektywny element składu międzynarodowego czynu bezprawnego (element atrybucji) jest warunkiem koniecznym do ustalenia obecności międzynarodowego czynu bezprawnego państwa. Państwo może przypisać zachowanie zarówno aktorów państwowych, jak i niepaństwowych zgodnie z zasadami zawartymi w artykułach o odpowiedzialności państw z 2001 r. w artykułach 4-11, jednak ww. artykuły nie zawierają zasad dotyczących przypisywania państwu zachowania aktorów prywatnych, którzy są w żaden sposób niepodporządkowanymi organom państwa. Uzasadnione jest, że państwo powinno podjąć niezbędne środki zgodnie z zasadą due diligence, aby zapobiec naruszeniu przepisów przewidzianych przez międzynarodowe zobowiązania prawne państwa, nie tylko ze strony organów publicznych, ale także ze strony aktorów niepublicznych (prywatnych). Decyzja o tym, czy obecność winy państwa jest warunkiem międzynarodowej odpowiedzialności prawnej takiego państwa, powinna być podjęta na podstawie pierwotnego międzynarodowego zobowiązania prawnego państwa w określonych okolicznościach.
Keywords: W artykule wyjaśniono treść i normatywne utrwalenie subiektywnego elementu międzynarodowego czynu bezprawnego, określono podstawowe zasady przypisywania państwu bezprawnego zachowania w celu pociągnięcia do międzynarodowej odpowiedzialności prawnej, rozważono kwestie dotyczące odpowiedzialności państwa za zachowanie prywatnych aktorów, podkreślono istotę pojęcia „wina” państwa. Podstawę metodologiczną badania subiektywnego elementu międzynarodowego czynu bezprawnego stanowiły następujące metody: historyczno-prawna, porównawczoprawna, systemowa, formalno-prawna i dialektyczna. Ustala się, że subiektywny element składu międzynarodowego czynu bezprawnego (element atrybucji) jest warunkiem koniecznym do ustalenia obecności międzynarodowego czynu bezprawnego państwa. Państwo może przypisać zachowanie zarówno aktorów państwowych, jak i niepaństwowych zgodnie z zasadami zawartymi w artykułach o odpowiedzialności państw z 2001 r. w artykułach 4-11, jednak ww. artykuły nie zawierają zasad dotyczących przypisywania państwu zachowania aktorów prywatnych, którzy są w żaden sposób niepodporządkowanymi organom państwa. Uzasadnione jest, że państwo powinno podjąć niezbędne środki zgodnie z zasadą due diligence, aby zapobiec naruszeniu przepisów przewidzianych przez międzynarodowe zobowiązania prawne państwa, nie tylko ze strony organów publicznych, ale także ze strony aktorów niepublicznych (prywatnych). Decyzja o tym, czy obecność winy państwa jest warunkiem międzynarodowej odpowiedzialności prawnej takiego państwa, powinna być podjęta na podstawie pierwotnego międzynarodowego zobowiązania prawnego państwa w określonych okolicznościach.

POLITYKA SPOŁECZNA PAŃSTWA

Mariia Danilina

aspirant Katedry Prawa Konstytucyjnego
Narodowego Uniwersytetu „Odeska Akademia Prawnicza” (Odessa, Ukraina)

ORCID ID: 0000-0002-9531-4605

Anotation. W artykule na podstawie analizy poglądów naukowych naukowców, norm obowiązującego prawa Ukrainy zbadano i scharakteryzowano koncepcję i cechy kształtowania, realizacji polityki społecznej państwa. Ustalono, że w działalności państwa realizacja polityki społecznej zajmuje jedno z czołowych miejsc. Okazało się, że podmiotami polityki społecznej są: państwo (poziom ogólnokrajowy i regionalny), społeczeństwo obywatelskie, korporacje prywatne. Ustalono, że jednym z głównych zadań polityki społecznej jest ochrona socjalna, czyli system działań publicznych mających na celu zapewnienie godnej sytuacji materialnej i społecznej obywateli. Na etapie tworzenia polityki społecznej należy wziąć pod uwagę priorytetowe znaczenie problemów bezpieczeństwa społecznego ludności w warunkach rynkowych; znaczny wzrost roli w porównaniu z okresem sowieckim osobistego wkładu pracy w zaspokajanie potrzeb materialnych, bytowych i społecznokulturowych ludności; tworzenie coraz większego zapotrzebowania na partnerstwo społeczne w całym kraju; wzrost znaczenia koordynacji działań centrum państwa, regionów i samorządu terytorialnego ukierunkowanych na rozwój społeczny.
Keywords: W artykule na podstawie analizy poglądów naukowych naukowców, norm obowiązującego prawa Ukrainy zbadano i scharakteryzowano koncepcję i cechy kształtowania, realizacji polityki społecznej państwa. Ustalono, że w działalności państwa realizacja polityki społecznej zajmuje jedno z czołowych miejsc. Okazało się, że podmiotami polityki społecznej są: państwo (poziom ogólnokrajowy i regionalny), społeczeństwo obywatelskie, korporacje prywatne. Ustalono, że jednym z głównych zadań polityki społecznej jest ochrona socjalna, czyli system działań publicznych mających na celu zapewnienie godnej sytuacji materialnej i społecznej obywateli. Na etapie tworzenia polityki społecznej należy wziąć pod uwagę priorytetowe znaczenie problemów bezpieczeństwa społecznego ludności w warunkach rynkowych; znaczny wzrost roli w porównaniu z okresem sowieckim osobistego wkładu pracy w zaspokajanie potrzeb materialnych, bytowych i społecznokulturowych ludności; tworzenie coraz większego zapotrzebowania na partnerstwo społeczne w całym kraju; wzrost znaczenia koordynacji działań centrum państwa, regionów i samorządu terytorialnego ukierunkowanych na rozwój społeczny.

PRAWO CELNE UE W ZAKRESIE UPROSZCZENIA PROCEDUR CELNYCH JAKO PODSTAWOWY MODEL PRAWNY DLA DALSZEJ INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ UKRAINY

Serhii Denysenko, Vladyslav Dudchenko

Serhii Denysenko. Kandydat nauk prawnych, docent, starszy wykładowca Katedry Prawa Międzynarodowego, Europejskiego i Dyscyplin Cywilnoprawnych Sumskiego Uniwersytetu Państwowego (Sumy, Ukraina)
Vladyslav Dudchenko. Aspirant Katedry Prawa Międzynarodowego, Europejskiego i Dyscyplin Cywilnoprawnych Sumskiego Uniwersytetu Państwowego (Sumy, Ukraina)

ORCID ID: 0000-0001-8639-7501, ORCID ID: 0000-0003-3357-5321

Anotation. Nowoczesny etap rozwoju obszaru celnego Ukrainy charakteryzuje się jego reformą. Co więcej, tradycyjne podejścia i metody, które zostały wprowadzone wcześniej, działają tylko fragmentarycznie i nie zmieniają pełnego obrazu. Dlatego jedynym sposobem jest dostosowanie prawa celnego kraju do wymogów Unii Europejskiej. Głównym celem harmonizacji prawa celnego jest prowadzenie legalnego i bezpiecznego handlu między krajami na podstawie jednolitych standardów i zasad prawnych. Uproszczenie i harmonizacja celnych procedur i praktyk jest ważnym czynnikiem dla wycofania handlu międzynarodowego i skierowania organów celnych różnych krajów do działania w tej samej płaszczyźnie. Ponieważ ustanowienie indywidualnych krajowych przepisów celnych prowadzi do pogorszenia zagranicznej działalności gospodarczej kraju w zakresie procedur handlowych. W artykule dokonano analizy przepisów unijnych regulujących uproszczenie procedur celnych. Na tej podstawie dochodzimy do wniosku, że harmonizacja krajowego prawa celnego z prawem UE jest niemożliwa bez zrozumienia specyfiki natury prawnej prawa Unii Europejskiej. W artykule omówiono również przebieg harmonizacji prawa celnego Ukrainy do norm i standardów Unii Europejskiej w uproszczeniu procedur celnych i podano sugestie dotyczące jej skutecznej realizacji.
Keywords: Nowoczesny etap rozwoju obszaru celnego Ukrainy charakteryzuje się jego reformą. Co więcej, tradycyjne podejścia i metody, które zostały wprowadzone wcześniej, działają tylko fragmentarycznie i nie zmieniają pełnego obrazu. Dlatego jedynym sposobem jest dostosowanie prawa celnego kraju do wymogów Unii Europejskiej. Głównym celem harmonizacji prawa celnego jest prowadzenie legalnego i bezpiecznego handlu między krajami na podstawie jednolitych standardów i zasad prawnych. Uproszczenie i harmonizacja celnych procedur i praktyk jest ważnym czynnikiem dla wycofania handlu międzynarodowego i skierowania organów celnych różnych krajów do działania w tej samej płaszczyźnie. Ponieważ ustanowienie indywidualnych krajowych przepisów celnych prowadzi do pogorszenia zagranicznej działalności gospodarczej kraju w zakresie procedur handlowych. W artykule dokonano analizy przepisów unijnych regulujących uproszczenie procedur celnych. Na tej podstawie dochodzimy do wniosku, że harmonizacja krajowego prawa celnego z prawem UE jest niemożliwa bez zrozumienia specyfiki natury prawnej prawa Unii Europejskiej. W artykule omówiono również przebieg harmonizacji prawa celnego Ukrainy do norm i standardów Unii Europejskiej w uproszczeniu procedur celnych i podano sugestie dotyczące jej skutecznej realizacji.

W SPRAWIE PUBLICZNEGO WSPARCIA MAŁYCH I ŚREDNICH PRZEDSIĘBIORSTW W WARUNKACH PANDEMII KORONAWIRUSA (COVID-19) W RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ I NA UKRAINIE

Oleksandr Diakunovskyi

student Katedry Prawa Gospodarczego
Donieckiego Uniwersytetu Narodowego im. Wasyla Stus (Winnica, Ukraina)

ORCID ID: 0000-0003-3264-4882

Anotation. W tezach artykułu naukowego autor analizuje poglądy naukowców dotyczące roli wsparcia rządowego dla małych i średnich przedsiębiorstw w ogóle oraz w okresie pandemii choroby koronawirusowej (COVID-19). Zaznaczono, że pandemia jest czynnikiem, który ma bardzo negatywny wpływ na możliwość prowadzenia przedsiębiorczości w Rzeczypospolitej Polskiej i na Ukrainie. Dlatego kluczowe znaczenie ma publiczne wsparcie małych i średnich przedsiębiorstw w warunkach pandemii. Wspomniane wsparcie publiczne jest realizowane przez rządy Polski i Ukrainy poprzez przyjęcie norm prawnych, określających jego rodzaje, wielkość, kryteria adresatów, terminy i inne. Podstawę metodologii badania stanowiły metody formalno-prawna, porównawczo-prawna i metoda interpretacji. Przeanalizowano główne przepisy prawne Ukrainy i Rzeczypospolitej Polskiej, regulujące kwestie wsparcia publicznego dla małych i średnich przedsiębiorstw w warunkach pandemii choroby koronawirusowej (COVID-19). Zbadano i podano krótką charakterystykę środków wsparcia publicznego, które są wdrażane na Ukrainie i w Polsce, na podstawie specjalnie przyjętych przepisów. Stwierdzono, że stosowane na Ukrainie i w Polsce środki wsparcia publicznego są podobne. Jednak w takich działaniach widać pewien nacisk na pewne stosunki społeczne, które jedno lub drugie państwo stara się przede wszystkim wspierać. Zwrócono uwagę na celowość stosowania na Ukrainie instytucji prawnej zawieszenia działalności gospodarczej z inicjatywy przedsiębiorcy, która jest aktywnie stosowana w Polsce. Nacisk kładziony jest na istotny wpływ zapewnienia informacji podmiotom gospodarczym w czasie pandemii. Uzasadnione są indywidualne propozycje optymalizacji udzielania pomocy publicznej małym i średnim przedsiębiorstwom na Ukrainie w okresie ograniczeń kwarantanny związanych z pandemią COVID-19, a po ich zakończeniu w okresie ożywienia gospodarki kraju.
Keywords: W tezach artykułu naukowego autor analizuje poglądy naukowców dotyczące roli wsparcia rządowego dla małych i średnich przedsiębiorstw w ogóle oraz w okresie pandemii choroby koronawirusowej (COVID-19). Zaznaczono, że pandemia jest czynnikiem, który ma bardzo negatywny wpływ na możliwość prowadzenia przedsiębiorczości w Rzeczypospolitej Polskiej i na Ukrainie. Dlatego kluczowe znaczenie ma publiczne wsparcie małych i średnich przedsiębiorstw w warunkach pandemii. Wspomniane wsparcie publiczne jest realizowane przez rządy Polski i Ukrainy poprzez przyjęcie norm prawnych, określających jego rodzaje, wielkość, kryteria adresatów, terminy i inne. Podstawę metodologii badania stanowiły metody formalno-prawna, porównawczo-prawna i metoda interpretacji. Przeanalizowano główne przepisy prawne Ukrainy i Rzeczypospolitej Polskiej, regulujące kwestie wsparcia publicznego dla małych i średnich przedsiębiorstw w warunkach pandemii choroby koronawirusowej (COVID-19). Zbadano i podano krótką charakterystykę środków wsparcia publicznego, które są wdrażane na Ukrainie i w Polsce, na podstawie specjalnie przyjętych przepisów. Stwierdzono, że stosowane na Ukrainie i w Polsce środki wsparcia publicznego są podobne. Jednak w takich działaniach widać pewien nacisk na pewne stosunki społeczne, które jedno lub drugie państwo stara się przede wszystkim wspierać. Zwrócono uwagę na celowość stosowania na Ukrainie instytucji prawnej zawieszenia działalności gospodarczej z inicjatywy przedsiębiorcy, która jest aktywnie stosowana w Polsce. Nacisk kładziony jest na istotny wpływ zapewnienia informacji podmiotom gospodarczym w czasie pandemii. Uzasadnione są indywidualne propozycje optymalizacji udzielania pomocy publicznej małym i średnim przedsiębiorstwom na Ukrainie w okresie ograniczeń kwarantanny związanych z pandemią COVID-19, a po ich zakończeniu w okresie ożywienia gospodarki kraju.

SWOBODNA DYSKRECJA W DZIAŁANIACH JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO W ZAKRESIE ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW LĄDOWYCH I SPOSOBÓW ICH OGRANICZANIA

Vladyslav Zalievskyi

aspirant Katedry Dyscyplin Publiczno-Prawnych Wydziału Prawa
Charkowskiego Uniwersytetu Narodowego im. W.N. Karazina (Charków, Ukraina)

ORCID ID: 0000 0002 3440 9440

Anotation. Artykuł poświęcony jest problematyce wolnej dyskrecji i uprawnień dyskrecjonalnych w działaniach jednostek samorządu terytorialnego w zakresie rozwiązywania problemów lądowych. Wykazano, że specyfiką realizacji uprawnień dyskrecjonalnych przez jednostki samorządu terytorialnego w procesie rozwiązywania problemów lądowych jest posiadanie wolnej dyskrecji dwóch rodzajów, a mianowicie intelektualnej i wolicjonalnej. Pierwszy realizowany jest podczas przygotowywania projektu decyzji o udzieleniu pozwolenia na opracowanie projektu zagospodarowania przestrzennego w zakresie zagospodarowania terenu, a drugi – podczas głosowania nad projektem stosownej decyzji. Rozważono możliwości ograniczenia swobodnej dyskrecji w działalności jednostek samorządu terytorialnego przy rozwiązywaniu problemów lądowych. Ustalono, że ograniczenie wolnej dyskrecji odbywa się poprzez ustanowienie wyłącznej listy podstaw do podjęcia decyzji negatywnej, wprowadzenie zasady milczącej zgody w przypadku naruszenia terminu rozpatrzenia sprawy, a także możliwość odwołania się do sądu decyzji negatywnej.
Keywords: Artykuł poświęcony jest problematyce wolnej dyskrecji i uprawnień dyskrecjonalnych w działaniach jednostek samorządu terytorialnego w zakresie rozwiązywania problemów lądowych. Wykazano, że specyfiką realizacji uprawnień dyskrecjonalnych przez jednostki samorządu terytorialnego w procesie rozwiązywania problemów lądowych jest posiadanie wolnej dyskrecji dwóch rodzajów, a mianowicie intelektualnej i wolicjonalnej. Pierwszy realizowany jest podczas przygotowywania projektu decyzji o udzieleniu pozwolenia na opracowanie projektu zagospodarowania przestrzennego w zakresie zagospodarowania terenu, a drugi – podczas głosowania nad projektem stosownej decyzji. Rozważono możliwości ograniczenia swobodnej dyskrecji w działalności jednostek samorządu terytorialnego przy rozwiązywaniu problemów lądowych. Ustalono, że ograniczenie wolnej dyskrecji odbywa się poprzez ustanowienie wyłącznej listy podstaw do podjęcia decyzji negatywnej, wprowadzenie zasady milczącej zgody w przypadku naruszenia terminu rozpatrzenia sprawy, a także możliwość odwołania się do sądu decyzji negatywnej.

KONCEPCYJNE ZASADY KSZTAŁTOWANIA PAŃSTWOWEJ POLITYKI INFRASTRUKTURALNEJ

Heorhii Zubko

kandydat nauk prawnych, doktorant
Zaporoskiego Uniwersytetu Narodowego

ORCID ID: 0000-0003-2395-1629

Anotation. Proces kształtowania i legitymizacji państwowej polityki infrastrukturalnej wymaga zdefiniowania własnych zasad koncepcyjnych. Dlatego artykuł ma na celu zarówno autorską interpretację kluczowego pojęcia, jak i analizę reprezentacji zasad w podejściu doktrynalnym i oficjalnym, podkreślenie głównych trendów na poziomie diachronicznym i synchronicznym. Przedstawiono autorską klasyfikację zasad koncepcyjnych i zaprezentowano jej funkcjonalność. Sformułowano propozycje poprawy procesu tworzenia przepisów prawa.
Keywords: Proces kształtowania i legitymizacji państwowej polityki infrastrukturalnej wymaga zdefiniowania własnych zasad koncepcyjnych. Dlatego artykuł ma na celu zarówno autorską interpretację kluczowego pojęcia, jak i analizę reprezentacji zasad w podejściu doktrynalnym i oficjalnym, podkreślenie głównych trendów na poziomie diachronicznym i synchronicznym. Przedstawiono autorską klasyfikację zasad koncepcyjnych i zaprezentowano jej funkcjonalność. Sformułowano propozycje poprawy procesu tworzenia przepisów prawa.

TENDENCJE MODERNIZACJI INSTYTUCJI PROKURATURY W KRAJACH POSTSOWIECKICH

Serhii Ionushas

deputowany ludowy Ukrainy

ORCID ID: 0000-0002-0217-0682

Anotation. W świetle permanentnych reform konstytucyjno-prawnej i sądowniczej na Ukrainie istotna pozostaje kwestia konstytucyjnej instytucji prokuratury. W tym względzie, biorąc pod uwagę ogólną przeszłość polityczno-prawną, przydatne może być badanie doświadczeń reformowania instytucji publiczno-prawnych, w szczególności instytucji prokuratury w krajach byłych członków ZSRR. Celem artykułu jest analiza tendencji modernizacji instytucji prokuratury w krajach członkowskich byłego ZSRR w kontekście transformacji w nich ustrojów politycznych i systemów podziału władzy państwowej. Zaznaczono, że do tej pory w większości tych krajów poszukiwanie optymalnego modelu prokuratury nie zostało zakończone. Od uzyskania niepodległości bardziej stabilne w kwestii modernizacji statusu prawnego prokuratury i zbliżania się do standardów europejskich są kraje bałtyckie. W Estonii i na Łotwie (republiki parlamentarne) prokuratura jest zasadniczo wyprowadzona poza instytucję konstytucyjną, ale na Litwie (mieszany system ustrojowy) instytucja prokuratury zajmuje w polu konstytucyjnym wyraźniejsze miejsce. Zwrócono uwagę, że reforma prokuratury w większości krajów odbywa się na różnych wytycznych metodologicznych. W Rosji i na Białorusi zachowano model „silnej” prokuratury typu ogólnonadzorczego wzoru radzieckiego. Podobne modele prokuratury funkcjonują w republikach Azji Środkowej – Azerbejdżanie, Kazachstanie, Tadżykistanie, Uzbekistanie (prezydenckie systemy ustrojowe typu postsowieckiego). Ich charakterystycznymi cechami są: ścisła centralizacja i podporządkowanie władzy prezydenckiej struktury organizacyjnej prokuratury oraz, głównie, typ ogólnonadzorczy. Zmiany w statusie konstytucyjno-prawnym prokuratury w Mołdawii, Armenii, Gruzji świadczą o znacznym zbliżeniu się w nich do europejskich standardów prokuratury i demokratyzacji ich systemów polityczno-prawnych. Wnioski stwierdzają, że z punktu widzenia pełnionych przez prokuraturę funkcji określonych w konstytucjach i przepisach specjalnych na terenie byłego ZSRR, zgodnie z ogólną zasadą organy prokuratury realizują funkcję ścigania karnego. Funkcja ogólnego nadzoru jest realizowana przez prokuraturę w scentralizowanych krajach prezydenckich, Białorusi, Rosji, republikach Azji Środkowej – Kazachstanie, Kirgistanie, Tadżykistanie, Turkmenistanie, Uzbekistanie). Modernizacja instytucji prokuratury na terytoriach byłego ZSRR odbywa się nie tylko na podstawie transformacji całej organizacji państwowej, ale w dużej mierze na podstawie odpowiedniego poziomu kultury prawnej, politycznej, etniczno-społecznej, moralnej itp., tradycji i zadań, które są stawiane przez społeczeństwo na odpowiednim etapie jego rozwoju. Transformacja modelu prokuratury jako instytucji konstytucyjnej w całości zależy od potrzeb zapewnienia systemu podziału władzy oraz ograniczeń i równowagi. Model instytucji prokuratury w republikach parlamentarnych (kraje bałtyckie – Estonia, Łotwa) można określić jako elastyczny, ponieważ w takich krajach nie ma potrzeby konstruowania i określania funkcji tego organu w aktach konstytucyjnych. Organy takie realizują swoje kompetencje we współpracy z organami wszystkich gałęzi władzy państwowej. Charakterystyczną cechą prokuratury w państwach z systemami prezydenckimi typu postsowieckiego (Rosja, Białoruś, Republika Azji Środkowej) jest: ścisła centralizacja i podporządkowanie władze prezydenckiej struktury organizacyjnej, a przede wszystkim typ ogólnonadzorczy, oraz status konstytucyjny jest wyraźnie uznawany. Ogólnie rzecz biorąc, w systemach rządów typu mieszanego instytucja prokuratury jest zwykle zobiektywizowana w aktach konstytucyjnych, a więc konstytucyjny status prokuratury służy jako rodzaj gwarancji równowagi między organami wszystkich gałęzi władzy państwowej.
Keywords: W świetle permanentnych reform konstytucyjno-prawnej i sądowniczej na Ukrainie istotna pozostaje kwestia konstytucyjnej instytucji prokuratury. W tym względzie, biorąc pod uwagę ogólną przeszłość polityczno-prawną, przydatne może być badanie doświadczeń reformowania instytucji publiczno-prawnych, w szczególności instytucji prokuratury w krajach byłych członków ZSRR. Celem artykułu jest analiza tendencji modernizacji instytucji prokuratury w krajach członkowskich byłego ZSRR w kontekście transformacji w nich ustrojów politycznych i systemów podziału władzy państwowej. Zaznaczono, że do tej pory w większości tych krajów poszukiwanie optymalnego modelu prokuratury nie zostało zakończone. Od uzyskania niepodległości bardziej stabilne w kwestii modernizacji statusu prawnego prokuratury i zbliżania się do standardów europejskich są kraje bałtyckie. W Estonii i na Łotwie (republiki parlamentarne) prokuratura jest zasadniczo wyprowadzona poza instytucję konstytucyjną, ale na Litwie (mieszany system ustrojowy) instytucja prokuratury zajmuje w polu konstytucyjnym wyraźniejsze miejsce. Zwrócono uwagę, że reforma prokuratury w większości krajów odbywa się na różnych wytycznych metodologicznych. W Rosji i na Białorusi zachowano model „silnej” prokuratury typu ogólnonadzorczego wzoru radzieckiego. Podobne modele prokuratury funkcjonują w republikach Azji Środkowej – Azerbejdżanie, Kazachstanie, Tadżykistanie, Uzbekistanie (prezydenckie systemy ustrojowe typu postsowieckiego). Ich charakterystycznymi cechami są: ścisła centralizacja i podporządkowanie władzy prezydenckiej struktury organizacyjnej prokuratury oraz, głównie, typ ogólnonadzorczy. Zmiany w statusie konstytucyjno-prawnym prokuratury w Mołdawii, Armenii, Gruzji świadczą o znacznym zbliżeniu się w nich do europejskich standardów prokuratury i demokratyzacji ich systemów polityczno-prawnych. Wnioski stwierdzają, że z punktu widzenia pełnionych przez prokuraturę funkcji określonych w konstytucjach i przepisach specjalnych na terenie byłego ZSRR, zgodnie z ogólną zasadą organy prokuratury realizują funkcję ścigania karnego. Funkcja ogólnego nadzoru jest realizowana przez prokuraturę w scentralizowanych krajach prezydenckich, Białorusi, Rosji, republikach Azji Środkowej – Kazachstanie, Kirgistanie, Tadżykistanie, Turkmenistanie, Uzbekistanie). Modernizacja instytucji prokuratury na terytoriach byłego ZSRR odbywa się nie tylko na podstawie transformacji całej organizacji państwowej, ale w dużej mierze na podstawie odpowiedniego poziomu kultury prawnej, politycznej, etniczno-społecznej, moralnej itp., tradycji i zadań, które są stawiane przez społeczeństwo na odpowiednim etapie jego rozwoju. Transformacja modelu prokuratury jako instytucji konstytucyjnej w całości zależy od potrzeb zapewnienia systemu podziału władzy oraz ograniczeń i równowagi. Model instytucji prokuratury w republikach parlamentarnych (kraje bałtyckie – Estonia, Łotwa) można określić jako elastyczny, ponieważ w takich krajach nie ma potrzeby konstruowania i określania funkcji tego organu w aktach konstytucyjnych. Organy takie realizują swoje kompetencje we współpracy z organami wszystkich gałęzi władzy państwowej. Charakterystyczną cechą prokuratury w państwach z systemami prezydenckimi typu postsowieckiego (Rosja, Białoruś, Republika Azji Środkowej) jest: ścisła centralizacja i podporządkowanie władze prezydenckiej struktury organizacyjnej, a przede wszystkim typ ogólnonadzorczy, oraz status konstytucyjny jest wyraźnie uznawany. Ogólnie rzecz biorąc, w systemach rządów typu mieszanego instytucja prokuratury jest zwykle zobiektywizowana w aktach konstytucyjnych, a więc konstytucyjny status prokuratury służy jako rodzaj gwarancji równowagi między organami wszystkich gałęzi władzy państwowej.

WYBÓR WŁAŚCIWEGO PRAWA MATERIALNEGO PRZEZ STRONY DLA MERITUM SPORU

Yuliia Kabrera

aspirantka Wydziału Prawa Międzynarodowego i Prawoznawstwa Porównawczego
Międzynarodowego Uniwersytetu Humanistycznego (Odessa, Ukraina)

ORCID ID: 0000-0002-7357-1491

Anotation. Po przejściu długiej ścieżki ewolucyjnej autonomia woli w wyborze prawa materialnego do istoty sporu w międzynarodowym arbitrażu handlowym nabrała niemal nieograniczonego charakteru. Oznacza to, że z jej pomocą strony mają możliwość wyboru dowolnego systemu prawa, dowolnej normy prawnej, a nawet ich kombinacji. Spektrum wyboru norm prawa materialnego do istoty sporu jest szerokie, zróżnicowane i praktycznie niewyczerpane. Może to być prawo krajowe dowolnego kraju lub doktryna ogólnej zasady, różne klauzule stabilizacyjne, prawo neutralne, stosowanie wielu przepisów przed różnymi częściami umowy – dépeçage, prawo ponadnarodowe, zwyczaje handlowe. Co więcej, strony mogą nawet osobno wybrać nie samo prawo materialne, ale tylko metodę jego wyboru dla arbitrów, aby ci ostatni zdeterminowali takie prawo do istoty sporu.
Keywords: Po przejściu długiej ścieżki ewolucyjnej autonomia woli w wyborze prawa materialnego do istoty sporu w międzynarodowym arbitrażu handlowym nabrała niemal nieograniczonego charakteru. Oznacza to, że z jej pomocą strony mają możliwość wyboru dowolnego systemu prawa, dowolnej normy prawnej, a nawet ich kombinacji. Spektrum wyboru norm prawa materialnego do istoty sporu jest szerokie, zróżnicowane i praktycznie niewyczerpane. Może to być prawo krajowe dowolnego kraju lub doktryna ogólnej zasady, różne klauzule stabilizacyjne, prawo neutralne, stosowanie wielu przepisów przed różnymi częściami umowy – dépeçage, prawo ponadnarodowe, zwyczaje handlowe. Co więcej, strony mogą nawet osobno wybrać nie samo prawo materialne, ale tylko metodę jego wyboru dla arbitrów, aby ci ostatni zdeterminowali takie prawo do istoty sporu.

UKRYWANIE PODEJRZANEGO PRZED ORGANAMI ŚLEDZTWA I SĄDU JAKO WARUNEK PRZEPROWADZENIA SPECJALNEGO POSTĘPOWANIA PRZYGOTOWAWCZEGO (IN ABSENTIA)

Oleksii Kalinnikov

adwokat, aspirant Wydziału Postępowania Karnego
Narodowej Akademii Spraw Wewnętrznych (Kijów, Ukraina)

ORCID ID: 0000-0003-4337-833X

Anotation. W artykule przeanalizowano ukrywanie podejrzanego przed organami śledczymi i sądu w celu uchylania się od odpowiedzialności karnej, jako warunek konieczny do przeprowadzenia specjalnego postępowania przygotowawczego (in absentia). Przeprowadzono analizę przepisów prawa postępowania karnego Ukrainy i praktyki sądowej. Ustalono problematykę egzekwowania przytoczonej kategorii prawnej i przedstawiono propozycje usunięcia luk legislacyjnych w regulacji prawnej instytucji specjalnego postępowania przygotowawczego (in absentia). Na podstawie wyników przeprowadzonego badania sformułowano wnioski: 1) ukrywanie podejrzanego przed organami śledczymi i sądu w celu uchylania się od odpowiedzialności karnej jest warunkiem realizacji specjalnego postępowania przygotowawczego (in absentia); 2) kwestia niepewności pojęcia „ukrywanie przed organami śledczymi i sądu w celu uchylania się od odpowiedzialności karnej, jak warunku specjalnego postępowania przygotowawczego” prowadzi do problemów w egzekwowaniu prawa instytucji in absentia; 3) jedynym sposobem rozwiązania tej kwestii jest wprowadzenie pewnych zmian w Kodeksie Postępowania Karnego Ukrainy przy użyciu osiągnięć naukowców i biorąc pod uwagę praktykę sądową, która jest niezbędna do dalszej reformy instytucji in absentia na Ukrainie, w celu dostosowania go do wysokich standardów krajów Europy.
Keywords: W artykule przeanalizowano ukrywanie podejrzanego przed organami śledczymi i sądu w celu uchylania się od odpowiedzialności karnej, jako warunek konieczny do przeprowadzenia specjalnego postępowania przygotowawczego (in absentia). Przeprowadzono analizę przepisów prawa postępowania karnego Ukrainy i praktyki sądowej. Ustalono problematykę egzekwowania przytoczonej kategorii prawnej i przedstawiono propozycje usunięcia luk legislacyjnych w regulacji prawnej instytucji specjalnego postępowania przygotowawczego (in absentia). Na podstawie wyników przeprowadzonego badania sformułowano wnioski: 1) ukrywanie podejrzanego przed organami śledczymi i sądu w celu uchylania się od odpowiedzialności karnej jest warunkiem realizacji specjalnego postępowania przygotowawczego (in absentia); 2) kwestia niepewności pojęcia „ukrywanie przed organami śledczymi i sądu w celu uchylania się od odpowiedzialności karnej, jak warunku specjalnego postępowania przygotowawczego” prowadzi do problemów w egzekwowaniu prawa instytucji in absentia; 3) jedynym sposobem rozwiązania tej kwestii jest wprowadzenie pewnych zmian w Kodeksie Postępowania Karnego Ukrainy przy użyciu osiągnięć naukowców i biorąc pod uwagę praktykę sądową, która jest niezbędna do dalszej reformy instytucji in absentia na Ukrainie, w celu dostosowania go do wysokich standardów krajów Europy.

DO KWESTII PODMIOTÓW PRZESTĘPSTW NARUSZAJĄCYCH W DZIAŁALNOŚĆ ZAWODOWĄ FUNKCJONARIUSZY ORGANÓW ŚCIGANIA

Oleh Kyrbiatiev

kandydat nauk prawnych, doktorant
Narodowej Akademii Spraw Wewnętrznych (Kijów, Ukraina)

ORCID ID: 0000-0002-6949-7049

Anotation. W artykule zbadano oznaki podmiotów przestępstw naruszających działalność zawodową pracowników organów ścigania. Ustalono, że przedmiotem przestępstw naruszających działalność zawodową funkcjonariuszy organów ścigania, w zależności od konkretnego rodzaju przestępstwa lub wykroczenia, mogą być następujące kategorie osób: 1) osoba fizyczna, która popełniła czyn zabroniony i która przed popełnieniem tego czynu niebezpiecznego społecznie ukończyła 16 lat – w przypadku czynów zabronionych określonych w art. 342, 343, ust. 1 art. 345, ust. 4 art. 345, ust. 1 art. 347 Kodeksu Karnego Ukrainy; 2) osoba fizyczna, która popełniła czyn zabroniony w wieku od 14 lat – dla przestępstw przewidzianych w ust. 2-3 art. 345 Kodeksu Karnego Ukrainy, ust. 2 art. 347, art. 348-349 Kodeksu Karnego Ukrainy; 3) osoba fizyczna, która popełniła w wieku, od którego może wystąpić odpowiedzialność karna, czyn zabroniony, którego przedmiotem może być tylko urzędnik (ust. 2 art. 343 Kodeksu Karnego Ukrainy – w przypadku popełnienia wykroczenia karnego przewidzianego w ust. 1 art. 343 Kodeksu Karnego Ukrainy przez urzędnika z wykorzystaniem jego stanowiska służbowego).
Keywords: W artykule zbadano oznaki podmiotów przestępstw naruszających działalność zawodową pracowników organów ścigania. Ustalono, że przedmiotem przestępstw naruszających działalność zawodową funkcjonariuszy organów ścigania, w zależności od konkretnego rodzaju przestępstwa lub wykroczenia, mogą być następujące kategorie osób: 1) osoba fizyczna, która popełniła czyn zabroniony i która przed popełnieniem tego czynu niebezpiecznego społecznie ukończyła 16 lat – w przypadku czynów zabronionych określonych w art. 342, 343, ust. 1 art. 345, ust. 4 art. 345, ust. 1 art. 347 Kodeksu Karnego Ukrainy; 2) osoba fizyczna, która popełniła czyn zabroniony w wieku od 14 lat – dla przestępstw przewidzianych w ust. 2-3 art. 345 Kodeksu Karnego Ukrainy, ust. 2 art. 347, art. 348-349 Kodeksu Karnego Ukrainy; 3) osoba fizyczna, która popełniła w wieku, od którego może wystąpić odpowiedzialność karna, czyn zabroniony, którego przedmiotem może być tylko urzędnik (ust. 2 art. 343 Kodeksu Karnego Ukrainy – w przypadku popełnienia wykroczenia karnego przewidzianego w ust. 1 art. 343 Kodeksu Karnego Ukrainy przez urzędnika z wykorzystaniem jego stanowiska służbowego).

CHARAKTERYSTYKA OSOBOWOŚCI PRAWNEJ PRACY POLICJANTA I JEJ ELEMENTY

Bohdan Korolchuk

aspirant
Charkowskiego Narodowego Uniwersytetu Spraw Wewnętrznych (Charków, Ukraina)

ORCID ID: 0000-0003-3277-4986

Anotation. Artykuł poświęcony jest badaniu osobowości prawnej pracy funkcjonariuszy policji na podstawie charakterystyki elementów tej konstrukcji prawnej. Osobno należy zauważyć, że osobowość prawna policjanta ma powiązane ze sobą właściwości prawne i społeczne, ponieważ określone normatywnie właściwości prawne są wynikiem krystalizacji żądania społecznego społeczeństwa przed ustanowieniem przez prawo wymagań wobec osób, zamierzających realizować swoje naturalne prawo do pracy w organach Policji Narodowej. Argumentuje się, że osobowość prawna pracy policjantów odpowiadając na pytanie o możliwości prawne danej osoby do służby, wskazuje również na specyfikę regulacji prawnej pracy policjantów. Stosunek służbowo-pracowniczy, będący odmianą stosunku pracy, potwierdza potrzebę specjalnej regulacji prawnej pracy policjantów i warunkuje ustanowienie dodatkowych warunków do podjęcia pracy w organach Policji Narodowej na podstawie polityki państwa w sferze pracy. Uzasadnia się, że kluczowymi elementami osobowości prawnej policjanta są: obywatelstwo Ukrainy; osiągnięcie wieku 18 lat; posiadanie pełnego ogólnego wykształcenia średniego; znajomość języka państwowego; stan zdrowia, a mianowicie brak chorób określonych w odpowiedniej Liście; sprawność fizyczna; nienaganna reputacja; neutralność polityczna. Ustalono, że policjanci mają specjalną osobowość prawną pracy, a to jest w pełni zgodne z normatywnymi zasadami prawnej regulacji pracy opartej na „jedności i zróżnicowaniu”. Stwierdzono, że biorąc pod uwagę szczególną osobowość prawną funkcjonariuszy policji, prawidłowe jest dalsze zróżnicowanie prawne warunków ich pracy i określenie specyficznych obowiązków służbowych i pracowniczych, co łącznie znacząco wpływa na sytuację prawną policjanta w procesie realizacji jego prawa do pracy na stanowiskach w organach Policji Narodowej i jednostkach policyjnych.
Keywords: Artykuł poświęcony jest badaniu osobowości prawnej pracy funkcjonariuszy policji na podstawie charakterystyki elementów tej konstrukcji prawnej. Osobno należy zauważyć, że osobowość prawna policjanta ma powiązane ze sobą właściwości prawne i społeczne, ponieważ określone normatywnie właściwości prawne są wynikiem krystalizacji żądania społecznego społeczeństwa przed ustanowieniem przez prawo wymagań wobec osób, zamierzających realizować swoje naturalne prawo do pracy w organach Policji Narodowej. Argumentuje się, że osobowość prawna pracy policjantów odpowiadając na pytanie o możliwości prawne danej osoby do służby, wskazuje również na specyfikę regulacji prawnej pracy policjantów. Stosunek służbowo-pracowniczy, będący odmianą stosunku pracy, potwierdza potrzebę specjalnej regulacji prawnej pracy policjantów i warunkuje ustanowienie dodatkowych warunków do podjęcia pracy w organach Policji Narodowej na podstawie polityki państwa w sferze pracy. Uzasadnia się, że kluczowymi elementami osobowości prawnej policjanta są: obywatelstwo Ukrainy; osiągnięcie wieku 18 lat; posiadanie pełnego ogólnego wykształcenia średniego; znajomość języka państwowego; stan zdrowia, a mianowicie brak chorób określonych w odpowiedniej Liście; sprawność fizyczna; nienaganna reputacja; neutralność polityczna. Ustalono, że policjanci mają specjalną osobowość prawną pracy, a to jest w pełni zgodne z normatywnymi zasadami prawnej regulacji pracy opartej na „jedności i zróżnicowaniu”. Stwierdzono, że biorąc pod uwagę szczególną osobowość prawną funkcjonariuszy policji, prawidłowe jest dalsze zróżnicowanie prawne warunków ich pracy i określenie specyficznych obowiązków służbowych i pracowniczych, co łącznie znacząco wpływa na sytuację prawną policjanta w procesie realizacji jego prawa do pracy na stanowiskach w organach Policji Narodowej i jednostkach policyjnych.

SPECYFIKA INFORMACYJNO-ANALITYCZNEGO ZABEZPIECZENIA REFORM W ORGANACH POLICJI NARODOWEJ

Mykhailo Kocherov

starszy wykładowca Katedry Prawa Administracyjnego
Prywatnej Spółki Akcyjnej „Uczelnia „Międzyregionalna Akademia Zarządzania Personelem” (Kijów, Ukraina)

ORCID ID: 0000-0001-8687-8604

Anotation. W artykule autor prowadzi badania nad informacyjno-analitycznym zabezpieczeniem reform w organach policji. Przepisy artykułu zawierają również analizę przepisów dotyczących informacyjno-analitycznego zabezpieczenia reform w organach policji. Autor zauważa, że informacyjno-analityczne zabezpieczeniem reform w organach policji jest bezpośrednio związane z gromadzeniem, usystematyzowaniem, analizą, redystrybucją informacji i stwierdza, że procesy te pozwalają wyróżnić takie działania w niezależnym kierunku pracy policji.
Keywords: W artykule autor prowadzi badania nad informacyjno-analitycznym zabezpieczeniem reform w organach policji. Przepisy artykułu zawierają również analizę przepisów dotyczących informacyjno-analitycznego zabezpieczenia reform w organach policji. Autor zauważa, że informacyjno-analityczne zabezpieczeniem reform w organach policji jest bezpośrednio związane z gromadzeniem, usystematyzowaniem, analizą, redystrybucją informacji i stwierdza, że procesy te pozwalają wyróżnić takie działania w niezależnym kierunku pracy policji.

DZIAŁALNOŚĆ PROKURATORA W POSTĘPOWANIU KARNYM PO WNIESIENIU AKTU OSKARŻENIA Z PODPISANĄ UGODĄ DO SĄDU

Viktor Koshchynets, Yevhenii Nalyvaiko

Viktor Koshchynets. Doktor nauk prawnych, docent (Kijów, Ukraina)
Yevhenii Nalyvaiko. Kandydat nauk prawnych (Kijów, Ukraina)

ORCID ID: 0000-0002-3694-4586, ORCID ID: 0000-0002-7597-8762

Anotation. Instytucja ugód jest stosunkowo nową instytucją w prawie ukraińskim, dlatego zwraca się na nią uwagę wielu naukowców, a podczas praktycznego stosowania aktywnie rozwija się i dostosowuje do świadomości prawnej naszego społeczeństwa. Jednak w porównaniu z krajami europejskimi, Stanami Zjednoczonymi Ameryki (dalej – USA) i wieloma naszymi najbliższymi sąsiadami nadal nie jest w pełni realizowana i wymaga poprawy. Artykuł bada więc kwestie działalności prokuratora w postępowaniu karnym po wniesieniu aktu oskarżenia z podpisaną ugodą do sądu. W szczególności zwraca się uwagę na udział prokuratora w rozprawie przygotowawczej podczas rozpatrywania przez Sąd kwestii możliwości zawarcia ugody. Wyróżnia się cechy rozpatrzenia w porównaniu z ogólnymi zasadami postępowania przygotowawczego (rozważa się kwestie dobrowolności zawarcia ugody, nieprzestrzegania warunków ugody itp.). Analizowane są kwestie zwężenia praw procesowych u stron zawarcia ugody i na podstawie obowiązującego prawa krajowego w porównaniu z praktyką Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (dalej – ETPC) proponuje się wniosek o możliwość ograniczenia odwołania się od wyroku sądu na podstawie ugody w przypadku przestrzegania norm proceduralnych, które są regulowane w art. 474 Kodeksu Postępowania Karnego Ukrainy. Ponadto porównuje się czynności procesowe prokuratora podczas stosowania instytucji ugód z prawem procesowym kraju sąsiada Republiki Mołdawii, na podstawie których podkreślono pozytywne doświadczenia i możliwość zapożyczenia niektórych norm do prawa procesowego Ukrainy, konieczność wprowadzenia w najbliższej przyszłości instytucji mediacji. Rozpatruje się czynności procesowe prokuratora w przypadku nieprzestrzegania przez skazanego warunków ugody, możliwości prokuratora w uzasadnieniu konieczności uchylenia wyroku Sądu, którym zatwierdzono ugodę. Przedstawiono problematyczne kwestie w tym zakresie, w szczególności dotyczące dowodu naruszenia przez skazanego warunków współpracy i zadośćuczynienia za szkody materialne lub niepłacenia grzywny w terminie określonym w ugodzie. Podkreślono znaczenie konkretyzacji warunków współpracy, z wyrażeniem konkretnych działań skazanego, terminu ich rozpoczęcia i zakończenia czyli potrzeby odzwierciedlenia istoty współpracy w obciążeniu merytorycznym.
Keywords: Instytucja ugód jest stosunkowo nową instytucją w prawie ukraińskim, dlatego zwraca się na nią uwagę wielu naukowców, a podczas praktycznego stosowania aktywnie rozwija się i dostosowuje do świadomości prawnej naszego społeczeństwa. Jednak w porównaniu z krajami europejskimi, Stanami Zjednoczonymi Ameryki (dalej – USA) i wieloma naszymi najbliższymi sąsiadami nadal nie jest w pełni realizowana i wymaga poprawy. Artykuł bada więc kwestie działalności prokuratora w postępowaniu karnym po wniesieniu aktu oskarżenia z podpisaną ugodą do sądu. W szczególności zwraca się uwagę na udział prokuratora w rozprawie przygotowawczej podczas rozpatrywania przez Sąd kwestii możliwości zawarcia ugody. Wyróżnia się cechy rozpatrzenia w porównaniu z ogólnymi zasadami postępowania przygotowawczego (rozważa się kwestie dobrowolności zawarcia ugody, nieprzestrzegania warunków ugody itp.). Analizowane są kwestie zwężenia praw procesowych u stron zawarcia ugody i na podstawie obowiązującego prawa krajowego w porównaniu z praktyką Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (dalej – ETPC) proponuje się wniosek o możliwość ograniczenia odwołania się od wyroku sądu na podstawie ugody w przypadku przestrzegania norm proceduralnych, które są regulowane w art. 474 Kodeksu Postępowania Karnego Ukrainy. Ponadto porównuje się czynności procesowe prokuratora podczas stosowania instytucji ugód z prawem procesowym kraju sąsiada Republiki Mołdawii, na podstawie których podkreślono pozytywne doświadczenia i możliwość zapożyczenia niektórych norm do prawa procesowego Ukrainy, konieczność wprowadzenia w najbliższej przyszłości instytucji mediacji. Rozpatruje się czynności procesowe prokuratora w przypadku nieprzestrzegania przez skazanego warunków ugody, możliwości prokuratora w uzasadnieniu konieczności uchylenia wyroku Sądu, którym zatwierdzono ugodę. Przedstawiono problematyczne kwestie w tym zakresie, w szczególności dotyczące dowodu naruszenia przez skazanego warunków współpracy i zadośćuczynienia za szkody materialne lub niepłacenia grzywny w terminie określonym w ugodzie. Podkreślono znaczenie konkretyzacji warunków współpracy, z wyrażeniem konkretnych działań skazanego, terminu ich rozpoczęcia i zakończenia czyli potrzeby odzwierciedlenia istoty współpracy w obciążeniu merytorycznym.

ADMINISTRACYJNO-PRAWNE REGULACJE FUNKCJONOWANIA MECHANIZMU OCHRONY OBIEKTÓW INFRASTRUKTURY KRYTYCZNEJ NA UKRAINIE

Viacheslav Krykun

kandydat nauk prawnych, docent Katedry Egzekwowania Prawa i Wiedzy o Policji
Charkowski Narodowy Uniwersytet spraw wewnętrznych (Charków, Ukraina)

ORCID ID: 0000-0002-5722-8968

Anotation. W artykule zauważono, że odrębną i najliczniejszą grupę aktów prawnych, na podstawie których dokonuje się prawnego zabezpieczenia funkcjonowania mechanizmu ochrony obiektów infrastruktury krytycznej, stanowią akty o charakterze regulacyjnym. Należy zauważyć, że to właśnie w przepisach regulaminowych najbardziej skoncentrowane są normy prawa administracyjnego. Należy zauważyć, że administracyjne regulacje prawne funkcjonowania mechanizmu ochrony obiektów infrastruktury krytycznej zajmują szczególne miejsce w ramach zabezpieczenia prawnego tego obszaru stosunków publicznych. Rozważono stanowiska uczonych prawnych w interpretacji terminu „Regulacja administracyjno-prawna”. Ustalono, że szczególne miejsce regulacji administracyjno-prawnych w realizacji prawnego zabezpieczenia funkcjonowania mechanizmu ochrony obiektów infrastruktury krytycznej wynika ze specyfiki norm prawa administracyjnego, za pomocą których takie regulacje tej sfery stosunków społecznych są przeprowadzane. Po pierwsze, takie normy przenikają prawie wszystkie relacje społeczne, co oznacza, że mają swój wpływ nie tylko na badane, ale również na powiązane relacje społeczne. Po drugie, w swojej większości regulacje administracyjno-prawne odbywają się za pomocą przepisów regulaminowych, które są najliczniejsze wśród tych, na podstawie których odbywa się prawne zabezpieczenie funkcjonowania mechanizmu ochrony obiektów infrastruktury krytycznej. Należy zauważyć, że będąc integralną częścią systemu regulacji prawnych odpowiedniej sfery stosunków społecznych, regulaminy regulaminowe i prawne w całości tworzą również rodzaj systemu regulacji prawnych z charakterystycznymi dla niego składnikami – odrębnymi aktami i sposobem ich powiązania – siłą prawną. Przeprowadzono analizę odrębnych przepisów prawnych, na podstawie których dokonuje się prawnego zabezpieczenia funkcjonowania mechanizmu ochrony obiektów infrastruktury krytycznej. Wśród regulaminowych aktów prawnych, na podstawie których dokonuje się administracyjno-prawnych regulacji funkcjonowania mechanizmu ochrony obiektów infrastruktury krytycznej, wyróżnia się: akty Prezydenta Ukrainy, Gabinetu Ministrów Ukrainy i centralnych organów wykonawczych.
Keywords: W artykule zauważono, że odrębną i najliczniejszą grupę aktów prawnych, na podstawie których dokonuje się prawnego zabezpieczenia funkcjonowania mechanizmu ochrony obiektów infrastruktury krytycznej, stanowią akty o charakterze regulacyjnym. Należy zauważyć, że to właśnie w przepisach regulaminowych najbardziej skoncentrowane są normy prawa administracyjnego. Należy zauważyć, że administracyjne regulacje prawne funkcjonowania mechanizmu ochrony obiektów infrastruktury krytycznej zajmują szczególne miejsce w ramach zabezpieczenia prawnego tego obszaru stosunków publicznych. Rozważono stanowiska uczonych prawnych w interpretacji terminu „Regulacja administracyjno-prawna”. Ustalono, że szczególne miejsce regulacji administracyjno-prawnych w realizacji prawnego zabezpieczenia funkcjonowania mechanizmu ochrony obiektów infrastruktury krytycznej wynika ze specyfiki norm prawa administracyjnego, za pomocą których takie regulacje tej sfery stosunków społecznych są przeprowadzane. Po pierwsze, takie normy przenikają prawie wszystkie relacje społeczne, co oznacza, że mają swój wpływ nie tylko na badane, ale również na powiązane relacje społeczne. Po drugie, w swojej większości regulacje administracyjno-prawne odbywają się za pomocą przepisów regulaminowych, które są najliczniejsze wśród tych, na podstawie których odbywa się prawne zabezpieczenie funkcjonowania mechanizmu ochrony obiektów infrastruktury krytycznej. Należy zauważyć, że będąc integralną częścią systemu regulacji prawnych odpowiedniej sfery stosunków społecznych, regulaminy regulaminowe i prawne w całości tworzą również rodzaj systemu regulacji prawnych z charakterystycznymi dla niego składnikami – odrębnymi aktami i sposobem ich powiązania – siłą prawną. Przeprowadzono analizę odrębnych przepisów prawnych, na podstawie których dokonuje się prawnego zabezpieczenia funkcjonowania mechanizmu ochrony obiektów infrastruktury krytycznej. Wśród regulaminowych aktów prawnych, na podstawie których dokonuje się administracyjno-prawnych regulacji funkcjonowania mechanizmu ochrony obiektów infrastruktury krytycznej, wyróżnia się: akty Prezydenta Ukrainy, Gabinetu Ministrów Ukrainy i centralnych organów wykonawczych.

REGULACJA PRAWNA REŻIMÓW CELNYCH W UNII EUROPEJSKIEJ: POZYTYWNE DOŚWIADCZENIA DLA UKRAINY

Rostyslav Lemekha

kandydat nauk prawnych, kandydat na stopień naukowy doktora nauk prawnych
Zaporoskiego Uniwersytetu Narodowego (Zaporoże, Ukraina)

ORCID ID: 0000-0001-9013-8318

Anotation. Publikacja naukowa bada aktualny stan regulacji prawnych reżimów celnych w Unii Europejskiej. Należy zauważyć, że biorąc pod uwagę dążenie Ukrainy do uzyskania pełnego członkostwa w Unii Europejskiej, dostosowanie prawa krajowego do prawa UE jest jednym z głównych zadań administracji publicznej. Podkreśla się znaczenie dostosowania norm prawa celnego Ukrainy do norm i zasad prawa UE w celu rozwoju handlu międzynarodowego i gospodarki narodowej. Metodologia badań opiera się na organicznym połączeniu filozoficznych, ogólnych naukowych i specjalnie prawnych metod badawczych. Wśród tych ostatnich stosuje się metody porównawczej prawoznawstwa, dogmatyki prawnej, statystyki i metody modelowania prawnego. Istnieją pozytywne tendencje w procesie dostosowania krajowego prawa celnego do norm i zasad prawa UE, realizacji Umowy stowarzyszeniowej między Ukrainą, z jednej strony, a Unią Europejską, Europejską Wspólnotą Energii Atomowej i ich państwami członkowskimi, z drugiej strony. Wyróżnia się jednak również fakt hamowania działań legislacyjnych w tym kierunku. Sformułowano wniosek, że perspektywa dalszych badań tego tematu wynika z potrzeby naukowego podsumowania wyników i problematycznych kwestii dostosowania prawa krajowego do norm i zasad prawa UE, a także potrzeby formułowania konkretnych propozycji zmian w obecnym Kodeksie Celnym Ukrainy i innych ustaw w zakresie regulacji prawnych reżimów celnych.
Keywords: Publikacja naukowa bada aktualny stan regulacji prawnych reżimów celnych w Unii Europejskiej. Należy zauważyć, że biorąc pod uwagę dążenie Ukrainy do uzyskania pełnego członkostwa w Unii Europejskiej, dostosowanie prawa krajowego do prawa UE jest jednym z głównych zadań administracji publicznej. Podkreśla się znaczenie dostosowania norm prawa celnego Ukrainy do norm i zasad prawa UE w celu rozwoju handlu międzynarodowego i gospodarki narodowej. Metodologia badań opiera się na organicznym połączeniu filozoficznych, ogólnych naukowych i specjalnie prawnych metod badawczych. Wśród tych ostatnich stosuje się metody porównawczej prawoznawstwa, dogmatyki prawnej, statystyki i metody modelowania prawnego. Istnieją pozytywne tendencje w procesie dostosowania krajowego prawa celnego do norm i zasad prawa UE, realizacji Umowy stowarzyszeniowej między Ukrainą, z jednej strony, a Unią Europejską, Europejską Wspólnotą Energii Atomowej i ich państwami członkowskimi, z drugiej strony. Wyróżnia się jednak również fakt hamowania działań legislacyjnych w tym kierunku. Sformułowano wniosek, że perspektywa dalszych badań tego tematu wynika z potrzeby naukowego podsumowania wyników i problematycznych kwestii dostosowania prawa krajowego do norm i zasad prawa UE, a także potrzeby formułowania konkretnych propozycji zmian w obecnym Kodeksie Celnym Ukrainy i innych ustaw w zakresie regulacji prawnych reżimów celnych.

PRAWO DO SPRAWIEDLIWEGO PROCESU SĄDOWEGO I WYKŁADNI ADMINISTRACYJNO-DELIKTOWYCH PRZEPISÓW PRAWNYCH

Vladyslav Lipynskyi

kandydat nauk prawnych, docent, dyrektor Naukowo-Dydaktycznego Instytutu Prawa i Międzynarodowych Stosunków Prawnych
Uniwersytetu Sprawy Celnej i Finansów, (Dniepr, Ukraina)

ORCID ID: 0000-0002-4373-3330

Anotation. Za pomocą normatywno-dogmatycznych i systemowych metod wiedzy naukowej, jako kompleks powiązanych ze sobą obowiązkowych standardów prawnych, badane są ustalone w Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności gwarancji sprawiedliwego postępowania sądowego pod względem ich wpływu na interpretację administracyjno-deliktowych norm prawnych. Na podstawie wyników badania, uzasadnia wniosek, że jednym z najważniejszych zadań interpretacji administracyjno-deliktowych norm prawnych w sprawach o wykroczeniach administracyjnych o naturze karno-prawnej jest zapewnienie zgodności konwencjonalnych gwarancji rzetelnego procesu sądowego, który przewiduje, w szczególności: 1) konkurencyjność postępowania i równości jego członków, które żądają tego, aby „oskarżenia” podczas administracyjno-deliktowego postępowania sądowego wspierał prokurator lub inny upoważniony funkcjonariusz, a także tego, aby dana osoba miała możliwość zapoznania się ze wszystkimi aktami sprawy i możliwość uzyskania dowodów za pośrednictwem sądu; 2) uzasadnienie orzeczeń sądowych, co nakłada na sąd obowiązek oceny argumentów i dowodów osoby pociągniętej do odpowiedzialności, mogących wpłynąć na wniosek o jej winę i konsekwencje deliktowe popełnionego przez nią wykroczenia administracyjnego, kierując się jednocześnie standardem dowodu „ponad uzasadnione wątpliwości”; 3) niezachwianie wolności od samowykrytycyzmu, co uniemożliwia uznanie akceptowalnych dowodów, które osoba pociągnięta do odpowiedzialności stworzyła pod przymusem obowiązku prawnego i groźbą sankcji za jego wykonanie; 4) przestrzeganie domniemania niewinności, które polega przede wszystkim na nałożeniu ciężaru dowodu na stronę oskarżenia, interpretacji wszelkich wątpliwości na korzyść oskarżonego; 5) zapewnienie osobie pociągniętej do odpowiedzialności czasu i możliwości niezbędnych do przygotowania obrony, polegającej w szczególności na zapoznaniu się z przedstawionymi zarzutami i dostępnymi dowodami oraz ich właściwej ocenie i określeniu sposobów obrony przed zarzutem, w tym z wykorzystaniem pomocy adwokata.
Keywords: Za pomocą normatywno-dogmatycznych i systemowych metod wiedzy naukowej, jako kompleks powiązanych ze sobą obowiązkowych standardów prawnych, badane są ustalone w Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności gwarancji sprawiedliwego postępowania sądowego pod względem ich wpływu na interpretację administracyjno-deliktowych norm prawnych. Na podstawie wyników badania, uzasadnia wniosek, że jednym z najważniejszych zadań interpretacji administracyjno-deliktowych norm prawnych w sprawach o wykroczeniach administracyjnych o naturze karno-prawnej jest zapewnienie zgodności konwencjonalnych gwarancji rzetelnego procesu sądowego, który przewiduje, w szczególności: 1) konkurencyjność postępowania i równości jego członków, które żądają tego, aby „oskarżenia” podczas administracyjno-deliktowego postępowania sądowego wspierał prokurator lub inny upoważniony funkcjonariusz, a także tego, aby dana osoba miała możliwość zapoznania się ze wszystkimi aktami sprawy i możliwość uzyskania dowodów za pośrednictwem sądu; 2) uzasadnienie orzeczeń sądowych, co nakłada na sąd obowiązek oceny argumentów i dowodów osoby pociągniętej do odpowiedzialności, mogących wpłynąć na wniosek o jej winę i konsekwencje deliktowe popełnionego przez nią wykroczenia administracyjnego, kierując się jednocześnie standardem dowodu „ponad uzasadnione wątpliwości”; 3) niezachwianie wolności od samowykrytycyzmu, co uniemożliwia uznanie akceptowalnych dowodów, które osoba pociągnięta do odpowiedzialności stworzyła pod przymusem obowiązku prawnego i groźbą sankcji za jego wykonanie; 4) przestrzeganie domniemania niewinności, które polega przede wszystkim na nałożeniu ciężaru dowodu na stronę oskarżenia, interpretacji wszelkich wątpliwości na korzyść oskarżonego; 5) zapewnienie osobie pociągniętej do odpowiedzialności czasu i możliwości niezbędnych do przygotowania obrony, polegającej w szczególności na zapoznaniu się z przedstawionymi zarzutami i dostępnymi dowodami oraz ich właściwej ocenie i określeniu sposobów obrony przed zarzutem, w tym z wykorzystaniem pomocy adwokata.

HISTORIA POWSTANIA INSTYTUCJI SPECJALNEJ KONFISKATY W PRAWIE UKRAINY I W WYBRANYCH PAŃSTWACH EUROPEJSKICH

Anastasiia Lukomska

absolwent Wydziału Postępowania Karnego i Kryminalistyki
Akademii Adwokatury Ukrainy (Kijów, Ukraina)

ORCID ID: 0000-0001-9159-5553

Anotation. Określenie przez Ukrainę swojego wektora zagranicznego rozwoju na rzecz Unii Europejskiej spowodowało wiele procesów, w tym dostosowanie prawa krajowego do norm europejskich. Jednym z kroków zmierzających do dostosowania przepisów było przypieczętowanie legislacyjne instytucji specjalnej konfiskaty majątku. Dostosowanie przepisów prawa jest długim i żmudnym procesem ciągłych zmian, uzupełnień. Proces ten nie jest możliwy bez analizy historycznych doświadczeń regulacyjnych i stosowania specjalnej konfiskaty. Badanie genezy instytucji specjalnej konfiskaty pozwala na sformułowanie podstawowych zasad leżących u podstaw instytucji. Jednocześnie analiza historycznych doświadczeń regulujących konfiskatę specjalną w poszczególnych państwach europejskich pozwala na sformułowanie europejskiej koncepty konfiskaty specjalnej, co z pewnością jest niezbędnym elementem procesu integracji europejskiej.
Keywords: Określenie przez Ukrainę swojego wektora zagranicznego rozwoju na rzecz Unii Europejskiej spowodowało wiele procesów, w tym dostosowanie prawa krajowego do norm europejskich. Jednym z kroków zmierzających do dostosowania przepisów było przypieczętowanie legislacyjne instytucji specjalnej konfiskaty majątku. Dostosowanie przepisów prawa jest długim i żmudnym procesem ciągłych zmian, uzupełnień. Proces ten nie jest możliwy bez analizy historycznych doświadczeń regulacyjnych i stosowania specjalnej konfiskaty. Badanie genezy instytucji specjalnej konfiskaty pozwala na sformułowanie podstawowych zasad leżących u podstaw instytucji. Jednocześnie analiza historycznych doświadczeń regulujących konfiskatę specjalną w poszczególnych państwach europejskich pozwala na sformułowanie europejskiej koncepty konfiskaty specjalnej, co z pewnością jest niezbędnym elementem procesu integracji europejskiej.

REGULACJA STOSUNKÓW ROLNYCH NA WOŁYNIU W LATACH 1939 – 1941 JAKO ŚRODEK OSŁABIENIA GOSPODARCZEGO GOSPODARSTW CHŁOPSKICH

Mykhailo Makharynets

aspirant Wydziału Historii Państwa i Prawa
Narodowej Akademii Spraw Wewnętrznych (Kijów, Ukraina)

ORCID ID: 0000-0003-1478-1306

Anotation. W tezach artykułu naukowego autor analizuje wpływ i skutki regulacji prawnych stosunków rolnych, jakie sprawowała władza radziecka wobec indywidualnych gospodarstw chłopskich na Wołyniu w latach 1939-1941. Zastosowano system metod poznania naukowego: logikę formalną, a także metody empiryczne, porównawcze i źródłowe – w celu szczegółowego wyjaśnienia treści badanych kwestii, metodę analizy systemowej – w celu podsumowania cech regulacji prawnych stosunków rolnych. Analiza danych statystycznych została przeprowadzona na podstawie metod porównywania danych równoległych i grup analitycznych. Celem artykułu – na podstawie analizy organizacyjno-prawnych podstaw działalności państwa radzieckiego jako uczestnika stosunków obalić panującą w literaturze naukowej tezę o przeniesienie większości skonfiskowanej w latach 1939-1941 ziemi ziemiańskich i kościelnych małorolnym i bezrolnym chłopom w celu poprawy ich dobrobytu materialnego i ustanowienia sprawiedliwości społecznej. W wyniku transformacji rolnych w latach 1939-1941 na Wołyniu chłopom małorolnym i bezrolnym przekazano niewystarczającą skonfiskowaną ziemię do prowadzenia samowystarczalnej gospodarki, a gospodarstwa średnie poprzez alienację ziemi, która wykraczała poza ustalone przez władze radzieckie limity indywidualnego użytkowania gruntów, przekształcono w ekonomicznie słabe. Działania władz radzieckich w zakresie regulacji prawnych stosunków rolnych miały na celu nie ustanowienie sprawiedliwości społecznej i poprawę dobrobytu ludności wiejskiej, ale poprzez ścisłe regulacje i wzmocnienie kontroli państwowej stosunków rolnych, przekształcenie większości indywidualnych gospodarstw chłopskich w ekonomicznie słabe, które nie będą w stanie wytrzymać rosnącego obciążenia podatkami państwowymi. Większość skonfiskowanej ziemi nie przeszła na gospodarstwa chłopskie, ale na państwo radzieckie poprzez jego podmioty gospodarcze – nowo utworzone kołchozy i sowchozy, a także Państwowy Fundusz Ziemi.
Keywords: W tezach artykułu naukowego autor analizuje wpływ i skutki regulacji prawnych stosunków rolnych, jakie sprawowała władza radziecka wobec indywidualnych gospodarstw chłopskich na Wołyniu w latach 1939-1941. Zastosowano system metod poznania naukowego: logikę formalną, a także metody empiryczne, porównawcze i źródłowe – w celu szczegółowego wyjaśnienia treści badanych kwestii, metodę analizy systemowej – w celu podsumowania cech regulacji prawnych stosunków rolnych. Analiza danych statystycznych została przeprowadzona na podstawie metod porównywania danych równoległych i grup analitycznych. Celem artykułu – na podstawie analizy organizacyjno-prawnych podstaw działalności państwa radzieckiego jako uczestnika stosunków obalić panującą w literaturze naukowej tezę o przeniesienie większości skonfiskowanej w latach 1939-1941 ziemi ziemiańskich i kościelnych małorolnym i bezrolnym chłopom w celu poprawy ich dobrobytu materialnego i ustanowienia sprawiedliwości społecznej. W wyniku transformacji rolnych w latach 1939-1941 na Wołyniu chłopom małorolnym i bezrolnym przekazano niewystarczającą skonfiskowaną ziemię do prowadzenia samowystarczalnej gospodarki, a gospodarstwa średnie poprzez alienację ziemi, która wykraczała poza ustalone przez władze radzieckie limity indywidualnego użytkowania gruntów, przekształcono w ekonomicznie słabe. Działania władz radzieckich w zakresie regulacji prawnych stosunków rolnych miały na celu nie ustanowienie sprawiedliwości społecznej i poprawę dobrobytu ludności wiejskiej, ale poprzez ścisłe regulacje i wzmocnienie kontroli państwowej stosunków rolnych, przekształcenie większości indywidualnych gospodarstw chłopskich w ekonomicznie słabe, które nie będą w stanie wytrzymać rosnącego obciążenia podatkami państwowymi. Większość skonfiskowanej ziemi nie przeszła na gospodarstwa chłopskie, ale na państwo radzieckie poprzez jego podmioty gospodarcze – nowo utworzone kołchozy i sowchozy, a także Państwowy Fundusz Ziemi.

SYNERGIA I JEJ WPŁYW NA RELACJE POWSTAJĄCE PODCZAS PRZESŁUCHANIA MAŁOLETNIEGO POKRZYWDZONEGO W POSTĘPOWANIU KARNYM UKRAINY

Oksana Melnyk, Myroslav Popovych

Oksana Melnyk. Kandydat nauk prawnych, docent, docent Katedry Postępowania Karnego Narodowej Akademii Spraw Wewnętrznych (Kijów, Ukraina)
Myroslav Popovych. Kierownik Laboratorium Kryminalistycznego im. Hansa Grossa Czerniowieckiego Uniwersytetu Narodowego im. Jurija Fedkowicza (Czerniowce, Ukraina)

ORCID ID: 0000-0003-1805-830X, ORCID ID: 0000-0003-4807-6621

Anotation. Niniejszy artykuł poświęcony jest kompleksowemu badaniu pojęcia przesłuchania małoletniego pokrzywdzonego w postępowaniu karnym Ukrainy w aktualnych warunkach. Nacisk kładziony jest na synergię i jej wpływ na postępowanie karne powstałe podczas przesłuchania dziecka. Określono wysokie znaczenie aksjologiczne zintegrowanego podejścia w celu rozwiązania problemu skutecznego przesłuchania w aktualnych warunkach, przede wszystkim podczas rozprzestrzeniania się Covid-19 na całym świecie. Stwierdzono, że biorąc pod uwagę priorytet praw dzieci w postępowaniu karnym, zadania stosowania najlepszych metod przesłuchań powinny być konsekwencją, przy użyciu specjalnego wyposażenia pokoju w celu stworzenia poczucia bezpieczeństwa fizycznego i psychicznego dziecka, aby zmniejszyć możliwą traumę psychiczną dziecka podczas dochodzeń (poszukiwań) i działań procesowych. Ponadto w sprawach wymiaru sprawiedliwości w sprawach związanych z udziałem dzieci-ofiar i świadków przestępstw proklamuje się prawa dzieci do stosowania procedur przyjaznych dzieciom, w tym poprzez zapewnienie dostępności pomieszczeń do przeprowadzania ankiet przeznaczonych specjalnie dla dzieci, ustanawianie w tym samym miejscu interdyscyplinarnych usług dla dzieci-ofiar, dostosowywanie pomieszczeń sądowych do zainteresowań dzieci-świadków, ustalanie przerw w procesie składania zeznań przez dziecko, ustalanie terminów przesłuchań o takiej porze dnia, która odpowiada wieku i stopniu dojrzałości dziecka, a także stworzenie odpowiedniego systemu komunikatów, zapewniającego wezwanie dziecka do sądu tylko wtedy, gdy jest to konieczne, oraz podjęcie innych działań ułatwiających proces składania przez dziecko zeznań.
Keywords: Niniejszy artykuł poświęcony jest kompleksowemu badaniu pojęcia przesłuchania małoletniego pokrzywdzonego w postępowaniu karnym Ukrainy w aktualnych warunkach. Nacisk kładziony jest na synergię i jej wpływ na postępowanie karne powstałe podczas przesłuchania dziecka. Określono wysokie znaczenie aksjologiczne zintegrowanego podejścia w celu rozwiązania problemu skutecznego przesłuchania w aktualnych warunkach, przede wszystkim podczas rozprzestrzeniania się Covid-19 na całym świecie. Stwierdzono, że biorąc pod uwagę priorytet praw dzieci w postępowaniu karnym, zadania stosowania najlepszych metod przesłuchań powinny być konsekwencją, przy użyciu specjalnego wyposażenia pokoju w celu stworzenia poczucia bezpieczeństwa fizycznego i psychicznego dziecka, aby zmniejszyć możliwą traumę psychiczną dziecka podczas dochodzeń (poszukiwań) i działań procesowych. Ponadto w sprawach wymiaru sprawiedliwości w sprawach związanych z udziałem dzieci-ofiar i świadków przestępstw proklamuje się prawa dzieci do stosowania procedur przyjaznych dzieciom, w tym poprzez zapewnienie dostępności pomieszczeń do przeprowadzania ankiet przeznaczonych specjalnie dla dzieci, ustanawianie w tym samym miejscu interdyscyplinarnych usług dla dzieci-ofiar, dostosowywanie pomieszczeń sądowych do zainteresowań dzieci-świadków, ustalanie przerw w procesie składania zeznań przez dziecko, ustalanie terminów przesłuchań o takiej porze dnia, która odpowiada wieku i stopniu dojrzałości dziecka, a także stworzenie odpowiedniego systemu komunikatów, zapewniającego wezwanie dziecka do sądu tylko wtedy, gdy jest to konieczne, oraz podjęcie innych działań ułatwiających proces składania przez dziecko zeznań.

ODPOWIEDZIALNOŚĆ OPIEKUNÓW I KURATORÓW OSÓB PEŁNOLETNICH NA UKRAINIE ZA NARUSZENIE ICH OBOWIĄZKÓW

Mykhailo Mertsalov

aspirant Wydziału Prawa Cywilnego, Prawa Pracy i Prawa Gospodarczego
Dnieprzańskiego Narodowego Uniwersytetu im. Ołesia Honczara (Dniepr, Ukraina)

ORCID ID: 0000-0001-6756-9494

Anotation. Autor niniejszego artykułu analizuje prawo Ukrainy dotyczące odpowiedzialności opiekunów osób ubezwłasnowolnionych i kuratorów osób ograniczonych w zdolności do czynności prawnych za naruszenie ich obowiązków. Ponadto analizowane są statystyki organów ścigania dotyczące popełnienia takich czynów zabronionych, jak złośliwe niedopełnienie obowiązków związanych z opieką nad dzieckiem lub osobą, dla której ustanowiono opiekę lub kuratelę oraz nadużycie praw opiekuńczych. Ustalono zależność stosowania w przepisach prawa pojęć ewaluacyjnych, braku w przepisach prawa przepisów kwalifikujących do działań opiekunów i kuratorów wobec pełnoletnich podopiecznych, które nie przewidują poważnych konsekwencji za niewykonanie lub nienależyte wykonanie przez nich swoich uprawnień. Podano propozycje rozwiązania uchybień zidentyfikowanych przez badanie, w szczególności proponuje się uzupełnienie Kodeksu Ukrainy o Wykroczenia Administracyjne nowym artykułem.
Keywords: Autor niniejszego artykułu analizuje prawo Ukrainy dotyczące odpowiedzialności opiekunów osób ubezwłasnowolnionych i kuratorów osób ograniczonych w zdolności do czynności prawnych za naruszenie ich obowiązków. Ponadto analizowane są statystyki organów ścigania dotyczące popełnienia takich czynów zabronionych, jak złośliwe niedopełnienie obowiązków związanych z opieką nad dzieckiem lub osobą, dla której ustanowiono opiekę lub kuratelę oraz nadużycie praw opiekuńczych. Ustalono zależność stosowania w przepisach prawa pojęć ewaluacyjnych, braku w przepisach prawa przepisów kwalifikujących do działań opiekunów i kuratorów wobec pełnoletnich podopiecznych, które nie przewidują poważnych konsekwencji za niewykonanie lub nienależyte wykonanie przez nich swoich uprawnień. Podano propozycje rozwiązania uchybień zidentyfikowanych przez badanie, w szczególności proponuje się uzupełnienie Kodeksu Ukrainy o Wykroczenia Administracyjne nowym artykułem.

PROBLEMATYCZNE ASPEKTY OKREŚLANIA STATUSU ADMINISTRACYJNO-PRAWNEGO SĘDZIEGO NAJWYŻSZEGO SĄDU ANTYKORUPCYJNEGO UKRAINY

Oleksandr Mieniailov

aspirant Wydziału Prawa Administracyjnego
Uczelni prywatnej „Uniwersytet Nowoczesnej Wiedzy” (Kijów, Ukraina)

ORCID ID: 0000-0002-7877-305Х

Anotation. W artykule przeanalizowano cechy i problemy z określeniem statusu administracyjno-prawnego sędziego Najwyższego Sądu Antykorupcyjnego (NSAK) Ukrainy pod względem konkretnych wymagań dla takiej osoby, które nie są identyczne z wymaganiami dla innych sędziów. Obecne prawo przewiduje specjalne uprawnienia sędziów NSAK, które są ujawniane na poziomie legislacyjnym za pośrednictwem instytucji wymiaru sprawiedliwości. Analiza obecnych aktów prawnych pozwoliła ustalić istnienie rozbieżności między jurysdykcją NSAK a jurysdykcją organów antykorupcyjnych, co zmniejsza skuteczność ich funkcjonowania i „zaciera” zrozumienie jego statusu administracyjnego i prawnego. Przeprowadzone badanie wykazało powielanie przepisów prawnych w przepisach ustawy o specjalnym szkoleniu sędziów w celu zwiększenia ich kompetencji. Uzasadniona jest potrzeba wzmocnienia roli Społecznej Rady Ekspertów Międzynarodowych jako ważnego elementu mechanizmu wyboru sędziów NSAK. Określone problematyczne kwestie są proponowane do rozwiązania poprzez dostosowanie jurysdykcji poprzez wprowadzenie zmian do czynnych przepisów prawnych, a mianowicie do artykułu 33 Kodeksu Postępowania Karnego Ukrainy; artykułu 12 Ustawy Ukrainy w sprawie Najwyższego Sądu Antykorupcyjnego zgodnie z Ustawą „O sądownictwie i statusie sędziów”. Jednocześnie wzmocnienie roli Społecznej Rady Ekspertów Międzynarodowych wydaje się właściwą drogą zarówno udoskonalenia procedury jej tworzenia, jak i wprowadzenia osobnego etapu rozmowy kwalifikacyjnej kandydata z członkami Rady.
Keywords: W artykule przeanalizowano cechy i problemy z określeniem statusu administracyjno-prawnego sędziego Najwyższego Sądu Antykorupcyjnego (NSAK) Ukrainy pod względem konkretnych wymagań dla takiej osoby, które nie są identyczne z wymaganiami dla innych sędziów. Obecne prawo przewiduje specjalne uprawnienia sędziów NSAK, które są ujawniane na poziomie legislacyjnym za pośrednictwem instytucji wymiaru sprawiedliwości. Analiza obecnych aktów prawnych pozwoliła ustalić istnienie rozbieżności między jurysdykcją NSAK a jurysdykcją organów antykorupcyjnych, co zmniejsza skuteczność ich funkcjonowania i „zaciera” zrozumienie jego statusu administracyjnego i prawnego. Przeprowadzone badanie wykazało powielanie przepisów prawnych w przepisach ustawy o specjalnym szkoleniu sędziów w celu zwiększenia ich kompetencji. Uzasadniona jest potrzeba wzmocnienia roli Społecznej Rady Ekspertów Międzynarodowych jako ważnego elementu mechanizmu wyboru sędziów NSAK. Określone problematyczne kwestie są proponowane do rozwiązania poprzez dostosowanie jurysdykcji poprzez wprowadzenie zmian do czynnych przepisów prawnych, a mianowicie do artykułu 33 Kodeksu Postępowania Karnego Ukrainy; artykułu 12 Ustawy Ukrainy w sprawie Najwyższego Sądu Antykorupcyjnego zgodnie z Ustawą „O sądownictwie i statusie sędziów”. Jednocześnie wzmocnienie roli Społecznej Rady Ekspertów Międzynarodowych wydaje się właściwą drogą zarówno udoskonalenia procedury jej tworzenia, jak i wprowadzenia osobnego etapu rozmowy kwalifikacyjnej kandydata z członkami Rady.

WPŁYW POZYTYWNEJ REGULACJI PRAWNEJ NA STAN ZASPOKAJANIA LUDZKICH POTRZEB I ZAINTERESOWAŃ

Anna Nakonechna

asystent Katedry Teorii i Filozofii Prawa
Lwowskiego Uniwersytetu Narodowego im. Iwana Franki (Lwów, Ukraina)

ORCID ID: 0000-0003-0622-9386

Anotation. W artykule przeanalizowano kwestie dotyczące form wpływu pozytywnej regulacji prawnej na stan zaspokajania ludzkich potrzeb i zainteresowań, a mianowicie: a) bezpośredniej, odnoszącej się do faktycznych potrzeb prawnych. Polega ona na tym, że za pomocą pewnych środków prawnych takie potrzeby (interesy) mogą być w pełni zaspokojone (stuprocentowo); b) pośredniej, która dotyczy wszystkich innych potrzeb i polega na przyczynianiu się do zaspokajania ludzkich potrzeb i zainteresowań za pomocą różnych środków prawnych. Ponadto omówiono główne kierunki pośredniego wpływu regulacji prawnych na stan zaspokojenia ludzkich potrzeb i interesów: 1) oznaczalny (określający) (określanie treści ludzkich potrzeb i zainteresowań); 2) orientacyjny (wskazanie osobie, jakie środki i w jakiej kolejności powinny być wykorzystane do zaspokojenia potrzeb i zainteresowań); 3) współmierny (wpływ na kształtowanie hierarchii potrzeb i zainteresowań zgodnie z ich znaczeniem dla podmiotu); 4) dystrybucyjny (służy jako jeden ze środków dystrybucji podstawowych dóbr społecznych); 5) ochronny (regulacja działalności w zakresie obrony i ochrony wartości, a w przypadku ich uszkodzenia lub zniszczenia ustalanie trybu ich przywracania). Należy zauważyć, że poziom realizacji takich regulacji tych kierunków pośredniego wpływu zależy od szeregu okoliczności, wśród których decydującą rolę odgrywa jego istota społeczna: to interes dominującej części społeczeństwa, którego wolę zwykle wyraża taka regulacja prawna (a czasem interes całego społeczeństwa), w odpowiednich wartościach zależy od tego, w jaki sposób państwo stosuje swoje prawo jako narzędzie dystrybucji funduszy i ochrony tych ostatnich).
Keywords: W artykule przeanalizowano kwestie dotyczące form wpływu pozytywnej regulacji prawnej na stan zaspokajania ludzkich potrzeb i zainteresowań, a mianowicie: a) bezpośredniej, odnoszącej się do faktycznych potrzeb prawnych. Polega ona na tym, że za pomocą pewnych środków prawnych takie potrzeby (interesy) mogą być w pełni zaspokojone (stuprocentowo); b) pośredniej, która dotyczy wszystkich innych potrzeb i polega na przyczynianiu się do zaspokajania ludzkich potrzeb i zainteresowań za pomocą różnych środków prawnych. Ponadto omówiono główne kierunki pośredniego wpływu regulacji prawnych na stan zaspokojenia ludzkich potrzeb i interesów: 1) oznaczalny (określający) (określanie treści ludzkich potrzeb i zainteresowań); 2) orientacyjny (wskazanie osobie, jakie środki i w jakiej kolejności powinny być wykorzystane do zaspokojenia potrzeb i zainteresowań); 3) współmierny (wpływ na kształtowanie hierarchii potrzeb i zainteresowań zgodnie z ich znaczeniem dla podmiotu); 4) dystrybucyjny (służy jako jeden ze środków dystrybucji podstawowych dóbr społecznych); 5) ochronny (regulacja działalności w zakresie obrony i ochrony wartości, a w przypadku ich uszkodzenia lub zniszczenia ustalanie trybu ich przywracania). Należy zauważyć, że poziom realizacji takich regulacji tych kierunków pośredniego wpływu zależy od szeregu okoliczności, wśród których decydującą rolę odgrywa jego istota społeczna: to interes dominującej części społeczeństwa, którego wolę zwykle wyraża taka regulacja prawna (a czasem interes całego społeczeństwa), w odpowiednich wartościach zależy od tego, w jaki sposób państwo stosuje swoje prawo jako narzędzie dystrybucji funduszy i ochrony tych ostatnich).

SAMORZĄD MIEJSKI MIAST UKRAIŃSKICH W ŚREDNIOWIECZU

Vitalii Nestor

kandydat nauk prawnych

ORCID ID: 0000-0002-8194-1392

Anotation. Celem artykułu jest zbadanie samorządu miejskiego w czasach średniowiecza oraz sformułowanie wniosków i propozycji, które przydadzą się w analizie współczesnego stanu samorządu w miastach Ukrainy. Zadaniem zmierzającym do osiągnięcia tego celu jest analiza stanowisk współczesnych ukraińskich naukowców dotyczących prawa magdeburskiego. Badanie opiera się na dominacji metody historycznej. Stosowane są również metody właściwe dla nauk prawnych, takie jak analiza, synteza, indukcja, dedukcja. Podczas prowadzenia badań autor oparł się na hermenteutycznym i aksjologicznym podejściu do wybranej problematyki. Należy zwrócić uwagę na następujące ważne dla badania współczesnego stanu samorządu miast na Ukrainie przepisy: a) w każdym miejscu samorząd był wyjątkowy, wyjątkowość wynikała z cech, potrzeb miasta; b) w każdym mieście samorząd był samowystarczalny pod względem obecności organów przedstawicielskich, ich organów wykonawczych (urzędnika z funkcjami wykonawczymi), a także organów sądowych. Na koniec należy podkreślić – nie wszystkie miasta na terenie dzisiejszej Ukrainy miały prawo organizować samorząd według gramot wydanych w ramach prawa magdeburskiego lub chełmińskiego. Takie gramoty otrzymywały tylko miasta najbardziej znaczące pod względem liczby ludności lub ze względu na funkcje polityczne, gospodarcze i inne. Mniejsze miasta, które nie posiadały odpowiednich gramot, stosowały mniej skomplikowany system samorządu miejskiego. Z reguły obejmowała kolegialny organ przedstawicielski (np. radę), jego kierownika (np. burmistrza, wójta) i organ wykonawczy. Przeważnie brak gramoty magdeburskiej oznaczał brak w mieście sądu miejskiego – lawy. Teraz na Ukrainie wskazane jest zalecenie wdrożenia podejścia, zgodnie z którym samorządy miast nie powinny być ujednolicone, ale dostosowane do wyzwań stojących przed ogromami terytorialnymi.
Keywords: Celem artykułu jest zbadanie samorządu miejskiego w czasach średniowiecza oraz sformułowanie wniosków i propozycji, które przydadzą się w analizie współczesnego stanu samorządu w miastach Ukrainy. Zadaniem zmierzającym do osiągnięcia tego celu jest analiza stanowisk współczesnych ukraińskich naukowców dotyczących prawa magdeburskiego. Badanie opiera się na dominacji metody historycznej. Stosowane są również metody właściwe dla nauk prawnych, takie jak analiza, synteza, indukcja, dedukcja. Podczas prowadzenia badań autor oparł się na hermenteutycznym i aksjologicznym podejściu do wybranej problematyki. Należy zwrócić uwagę na następujące ważne dla badania współczesnego stanu samorządu miast na Ukrainie przepisy: a) w każdym miejscu samorząd był wyjątkowy, wyjątkowość wynikała z cech, potrzeb miasta; b) w każdym mieście samorząd był samowystarczalny pod względem obecności organów przedstawicielskich, ich organów wykonawczych (urzędnika z funkcjami wykonawczymi), a także organów sądowych. Na koniec należy podkreślić – nie wszystkie miasta na terenie dzisiejszej Ukrainy miały prawo organizować samorząd według gramot wydanych w ramach prawa magdeburskiego lub chełmińskiego. Takie gramoty otrzymywały tylko miasta najbardziej znaczące pod względem liczby ludności lub ze względu na funkcje polityczne, gospodarcze i inne. Mniejsze miasta, które nie posiadały odpowiednich gramot, stosowały mniej skomplikowany system samorządu miejskiego. Z reguły obejmowała kolegialny organ przedstawicielski (np. radę), jego kierownika (np. burmistrza, wójta) i organ wykonawczy. Przeważnie brak gramoty magdeburskiej oznaczał brak w mieście sądu miejskiego – lawy. Teraz na Ukrainie wskazane jest zalecenie wdrożenia podejścia, zgodnie z którym samorządy miast nie powinny być ujednolicone, ale dostosowane do wyzwań stojących przed ogromami terytorialnymi.

WYKAZ ZAŁĄCZONYCH PLIKÓW

Nataliia Hohol

Oksana Dudina

Alla Kulichenko

Erika Kutsyn

Mariana Nezamai

Kateryna Beliakova, El Guessab Karim

Liana Varchuk

Ivanna Volosianko

Volodymyr Ivasikiv

Anastasiia Kinashchuk

Serhii Lysiuk

Liudmyla Pastushenko

Tetiana Chrdileli

Dmytro Telenkov

Arakelian Razmik

Vitalii Areshonkov

Oleksandr Atamanov

Nataliia Aiahut

Oleksandr Byrkovych

Liliia Bobrishova

Mykola Borysenko

Karolina Varnavska

Yuliia Vasylyk

Ivan Vyhivskyi

Yuliia Vysotenko

Alina Honcharova, Dmytro Murach

Ruslan Horiachenko

Tetiana Hrabovych

Mariia Danilina

Serhii Denysenko, Vladyslav Dudchenko

Oleksandr Diakunovskyi

Vladyslav Zalievskyi

Heorhii Zubko

Serhii Ionushas

Yuliia Kabrera

Oleksii Kalinnikov

Oleh Kyrbiatiev

Bohdan Korolchuk

Mykhailo Kocherov

Viktor Koshchynets, Yevhenii Nalyvaiko

Viacheslav Krykun

Rostyslav Lemekha

Vladyslav Lipynskyi

Anastasiia Lukomska

Mykhailo Makharynets

Oksana Melnyk, Myroslav Popovych

Mykhailo Mertsalov

Oleksandr Mieniailov

Anna Nakonechna

Vitalii Nestor